‘Probably the best tenor player in the world’, zei Ornette Coleman over Farrell ‘Pharoah’ Sanders.
‘Een prelaat met ascetische trekjes’, zei geluidstechnicus Max Bolleman. Veteraan Sanders (1940) is zonder meer een legendarische saxofonist/fluitist. Voor veel jazzliefhebbers blijft de man uit Little Rock eeuwig verbonden aan zijn werk met John Coltrane. Dat was midden jaren zestig, maar ook voor die tijd had hij al flink van zich laten horen. Zelf maakte hij ook albums die rumoer veroorzaakten, zoals Tauhid en Karma. Op die laatste plaat stond The Creator Has A Masterplan, dat zelfs door Louis Armstrong werd opgenomen… In zijn latere jaren keerde Sanders terug naar een toegankelijker vorm van jazz.
Seven By Seven (Pharoah’s First, ESP Disk 1964)
Zijn debuut als leider op de plaat, met een gezelschap dat hem niet helemaal kon volgen in zijn compromisloze en al wat unieke aanpak. Pianiste Jane Getz en trompettist Stan Foster zaten nog in het spoor van de jazz tien jaar eerder.
Edition II (John Coltrane: Ascension, 1965)
Een monument van de free jazz. Coltrane noemde de plaat ‘a big band thing’ maar de liefhebbers van Basie en Ellington waren vooral verbijsterd. Sanders was een van de vele solisten op dit stuk van veertig minuten lang. Een hele eer.
The Father and the Son and the Holy Ghost (John Coltrane: Meditations, Impulse! 1965)
Als side man op een legendarische plaat van John Coltrane. Dit was op-en-top avant garde, met begeleiders als pianist McCoy Tyner en drummer Elvin Jones. De laatste keer dat deze mannen een studio-album met Coltrane maakten…
Upper Egypt & Lower Egypt (Tauhid, Impulse!1966)
De eerste van elf albums die Sanders zou maken voor het label Impulse! Met free jazz-pionier gitarist Sonny Sharrock, helaas de enige plaat die hij met Sanders zou maken. Velen vinden dit zijn beste album: wat gematigder en serener dan zijn voorgaande werk.
The Creator Has a Master Plan (Karma, Impulse! 1969)
Een stuk van meer dan een half uur lang dat toch een klassieker zou worden. Zelfs Louis ‘Satchmo’ Armstrong zou het eens op een plaat zetten; hier is het zanger en mede-componist Leon Thomas die de hoofdrol speelde. Hoewel Karma in de bakken met free jazz terechtkwam, was de plaat toch wat gemakkelijker te verteren.
Blue Nile (Alice Coltrane: Ptah, The El Daoud, Impulse! 1970)
Als sideman op een album met composities van Alice Coltrane. Deze stukken (vooral de titels!) sloten goed aan op de spirituele instelling van Pharoah zelf.
Op Blue Nile speelde Coltrane op harp en Sanders op altfluit.
Harvest Time (Pharaoh, India Navigation 1976)
De relatie met Impulse! was voorbij. Een album uit de tijd dat Sanders behoorlijk uit de gratie van jazzrecensenten was. ‘Een geluidsmelange die het nirvana moest benaderen, maar die wegdreef naar waterige new age muzak.’ ‘Een psychedelic rock-opus’, vond men er ook van.
Origin (Benny Golson: This Is For You John, Timeless 1984)
Een compositie van Pharoah Sanders op een album van tenorsaxofonist Benny Golson dat was opgedragen aan John Coltrane. En uitgebracht door een label uit Wageningen… Sanders was in deze periode flink terug op zijn weg naar de mainstream.
African Cookbook (Randy Weston: The Spirits Of Our Ancestors, Verve 1991)
Uiteraard beviel de bedoeling van dit album Sanders erg goed. Westerse muziek die ook de muziek van Marokko zou absorberen. Een project van pianist Randy Weston en arrangeur Melba Liston waar Sanders heel goed in paste.
You Don’t Know What Love Is (Welcome To Love, Timeless 1991)
Een album in klassiek kwartetbezetting, met als ondertitel Pharoah Sanders Plays Beautiful Ballads. Helemaal terug naar lyrische muziek die velen doet bekoren. Met titels als My One And Only Love, Nancy with the Laughing Face, Moonlight In Vermont...,
