De eerste editie van Transition Festival sinds 2019 ging wat aarzelend van start. Met een kleiner programma dan normaal, ging het dit jaar dan toch door. Het festival wil vooruitkijken naar de toekomst van de jazz. Dat deed het met veel Belgen en Amerikanen in de line-up en een terugblik op 50 jaar BIM.
Vrijdag
Het festival trapte vrijdag in TivoliVredenburg af met de lichtvoetige en toegankelijke muziek van het Bill Laurance Trio in de Grote zaal. Zijn muziek leek in de smaak te vallen bij het publiek, maar het eerste echte vuurwerk van het festival was te vinden bij Tijn Wybenga’s AM.OK in de Pandora zaal. De dynamiek, innovativiteit en vooral de durf van het ensemble waren overtuigend.
Michael Mayo en Immanuel Wilkins
In de lange rij voor het optreden van zanger Michael Mayo waren de verwachtingen hooggespannen, maar zijn jazzy popnummers kwamen niet helemaal tot hun recht in de Hertz zaal, waar dansruimte ontbrak. Na Mayo’s optreden nam het kwartet van Immanuel Wilkins de zaal over. Dat bleek wel een perfect fit. Wilkins maakt ‘jazz jazz’, maar heel eigentijds. De energie spatte ervan af, met een glansrol voor marathondrummer Kweku Sumbry. Enige minpunt was dat de geluidstechnici meer zin in een rockband leken te hebben, waardoor de subtiliteiten van het pianospel van Micah Thomas ondersneeuwden. De avond sloot af met een energiek optreden van de New Yorkse band Kassa Overall, dat bol stond van complexe ritmes en autotune.
Zaterdag
“Wat fijn dat u hier bent. Dat u durft, want dat geldt helaas nog niet voor iedereen”, zegt de presentator tegen de nog vol druppelende Grote zaal.” Hij vervolgt: “We starten met een grootheid waarop we twee jaar hebben moeten wachten: Jan Garbarek Group.”
Jan Garbarek
Het applaus is oorverdovend wanneer de Noorse saxofonist het podium betreedt. Garbarek is een van de boegbeelden van het befaamde ECM-label dat weinig meer tourt, dus het concert is sowieso al bijzonder.
Ritmisch samenspel
Zodra Garbareks eerste lange, heldere noten met een flink reverb-effect door de zaal galmen met bassist Yuri Daniël, is de toon gezet. De saxofonist is spaarzaam met zijn noten, de ene keer bijna fluisterend, de andere keer gaat hij met lange uithalen de hoogte in. Het is vooral de Indiase drummer en percussionist Trilok Gurtu die meermaals excelleert en de aandacht trekt. Ook in ritmisch samenspel met Garbarek vlamt Gurtu op de cajon. Het kwartet vindt elkaar blindelings en dat is te horen. Het spelplezier is ingetogen zichtbaar. De vele solo’s halen soms de snelheid uit de composities en worden daardoor wat langdradig. Ook is het jammer dat Garbarek geen enkele interactie met het publiek zoekt, maar dat maakt hij meer dan goed met zijn fantastische spel.
Rudresh, Kika en Jeff
In Cloud Nine bewees het Rudresh Mahanthappa Trio dat de contrabas meer dan genoeg harmonie kan bieden. Kika Sprangers speelde voor een uitpuilende zaal. Menigeen zat te zwijmelen op Sprangers’ dromerige composities. In de Grote zaal speelde de nieuwe all stars formatie van drummer Jeff Ballard. De band met saxophonist Logan Richardson en gitarist Charles Altura is pas een week oud. Het publiek kon de bandleden naar elkaar horen zoeken – om elkaar geregeld magistraal te vinden.
Drie generaties Mengelberg
Terug in de Grote zaal brengen tien musici uit drie generaties een ode aan Misha Mengelberg. Oscar-Jan Hoogland bijt het spits af achter de vleugel, de anderen zittend toekijkend in een halve kring. Even later wisselt duo Joris Roelofs en Han Bennink de pianist uitbundig af, gevolgd door Benjamin Herman, Joost Patocka en Thomas Pol. De laatste introductieronde volgt met Jasper Blom en de ‘broekies’ Ian Clever en Wouter Kühne, die beiden veelvuldig te zien zijn vanavond. Mooi om te zien dat Mengelbergs benadering van het improviseren nog altijd levendig en avontuurlijk is.
Powerrockjazz
Helaas was de rij voor de Pandora zaal te lang om de Belgische belofte Nordmann te aanschouwen. Uiteindelijk lukt het om het laatste kwartier bij te wonen. De powerrockjazz van het vijftal laat een verpletterende indruk achter.
Guy Salamon Group
Een heel ander geluid is te horen in dezelfde zaal van Guy Salamon Group. In de 8-koppige band zitten stuk voor stuk rising stars van de Europese jazz. De muziek is net zo veelzijdig als de musici zelf. Een marsachtige polka met punkrandje komt voorbij, traditionele swing met een knipoog, lyrische nujazz en verstilde soundscapes. Minpuntje is wel dat het qua sfeer alle kanten opvliegt, maar deze jonge honden tonen dat jazz volop in beweging is en van hoge kwaliteit.
Het was weliswaar niet de meest memorabele editie van Transition Festival , maar wat fijn om na twee jaar weer zo’n diversiteit aan jazz te horen. Het is een mooie opmaat naar het festivalseizoen!
Tekst: Angelique van Os en Freek Dijkstra
