De 24e editie van de wereldmuziekbeurs de Womex op Gran Canaria bracht veel cross-overs. Het leken soms onmogelijke combinaties: Cuba en Iran, Bretagne en India, Finland en Benin.
Door Rik van Boeckel
Maar ook was er genoeg muziek te horen uit Madagascar, Colombia, Congo, Brazilië, Mali, Ethiopië, Turkije en Canada. Opvallend was de opmars van de elektronische muziek binnen de wereldmuziek. De Womex vond plaats van 24 tot en met 28 oktober. De van Gran Canaria afkomstige Germán Lopez stelde het programma voor de openingsavond samen met onder andere Caracoles uit Tenerife.
Openingsavond
De openingsceremonie vond plaats in het Auditorio Alfredo Kraus. Germán Lopez betrad zelf het podium na alle openingsspeeches waarin vooral de ligging van de Canarische Eilanden werd benadrukt, als het culturele kruispunt tussen Europa, Afrika en Amerika.
Germán bespeelt de timple, een krachtig en sprankelend klinkend snaarinstrument dat later tussen de optredens door nog zou weerklinken. De timple wordt gezien als de voorloper van onder andere de ukelele.
Hij gaf het stokje door aan Caracoles. Deze band uit Tenerife bracht een moderne mix van flamenco en rumba.
Vervolgens de heftige nuevo flamenco van Aurora uit Barcelona met een jonge zanger die Miguel Poveda probeerde te overtreffen qua heftigheid, en een danser met geweldige zapateados (voetenpercussie) en een jazzy spelende pianist.
De beste act kwam aan het eind. AKA Trio met drie geweldige instrumentalisten: kora-speler Seckou Keita, de Italiaanse gitarist Antonio Forcione en de Braziliaanse percussionist Adriano Adewale die regelmatig het voortouw nam maar ook subtiel kon spelen, met alleen shakers.
Tot slot kwamen alle musici het podium op voor een feestelijke afsluiting van de openingsavond onder leiding van Germán Lopez.
Dutch World Stage
Donderdagavond was de Sala Gabriel Rodó de locatie voor de Dutch World Stage. De optredens waren georganiseerd door het Nederlandse World Music Forum. Die lieten een staalkaart van de Nederlandse wereldmuziek zien met Son Swagga, het Lingua Franca Ensemble en Tabanka.
Het Lingua Franca Ensemble maakte een muzikale wereldreis door de landen van het oostelijk deel van de Middellandse Zee en daarachter. Met snaarinstrumenten als de tarhu en de ud, ney (fluit), en percussie/drums/darbuka.
Presentator/muziekjournalist en World Music Forum-vertegenwoordiger Stan Rijven leidde de groep in door de Canarische eilanden en Nederland te benoemen als kruispunten van muzikale culturen. Lingua Franca is daar een goed voorbeeld van.
Het mystiek aandoende samenspel van tarhu en viool riep de sfeer van het Midden Oosten op. Bij de Rotterdams/Kaapverdische groep Tabanka werd het echt feest. Zij spelen de funana, een van de meest Afrikaanse stijlen van Kaapverdië.
Van Cuba naar Iran en Senegal
Buiten op Twin Stage A bracht eerst Manolito y Su Trabuco (Cuba) hun gladde salsa ten gehore en vervolgens knalde Kel Assouf uit Niger, Tunesië en België er in met Sahara stoner rock met een Toeareg touch. De vergelijking met Toeareg rocker Bombino drong zich op. Maar door het gebruik van electronica klonk de muziek toch anders en minder enerverend.
Op de Womex waren veel cross-overs te horen. Zoals die tussen de muziek van Cuba en Iran van de band Ariwo. Dit was superinnovatieve cross-over, met percussie op congas en bata, met electronica die hier goed gebruikt werd, sax en trompet. Deze muziek spetterde, als was het de modernste dance.
Van Afro-Jazz naar Ethiopische verhalen
Daarna was het heen en weer dansen van de percussieve mix van Afro-Jazz en Afrobeat van het Helsinki-Cotonou Ensemble naar de pittige cumbia van Frente Cumbiero uit Colombia.
De laatste avond begon met een bijzonder optreden van Lineker e Os Caramelows. De Afro Brazil soul van deze Braziliaanse transgender ster was zeer de moeite waard. Dat gold ook voor Harouna Samake, zanger en n’goni speler uit Mali. Hij zette er meteen flink de vaart in. De mix was helaas niet goed afgesteld waardoor de nuance soms verloren ging en dat was jammer want als Harouna uithaalde op de n’goni bleek pas zijn meesterschap op het instrument. Van Harouna naar sterke optredens van Gaye Su Akol (met een bezwerende mix van Turkse en psychedelische muziek) en Evritiki uit noordoost Griekenland.
Feestelijke apotheose
Fantastisch was vervolgens het optreden van Timples y Otros Pequeñas Guitarras met onder andere Germán Lopez op de timple die al tijdens de openingsavond weerklonk. Nu met een groep bespelers van andere kleine snaarinstrumenten als de cavaquinho, ukelele en charango (uit Peru). Dit werd een van de beste optredens van de Womex.
Womex Awards
Traditioneel worden de Womex Awards altijd uitgereikt op zondagmiddag. De Label Award ging voor de vijfde maal naar Glitterbeat Records, de Professional Excellence Award naar zangeres ShoShona Kish (Canada) onder andere voor haar inzet als spreekbuis van inheemse volkeren overal ter wereld. De Artist Award was voor het Kronos Quartet (VS). Zij hebben vaak met wereldmuziek-artiesten samengewerkt, recentelijk met Trio Da Kali (zie artikel Jazzism 2). Zij speelden stukken uit hun Fifty for The Future project en van Terry Riley. Mooie klassieke muziek maar geen wereldmuziek!
Zonder Trio Da Kali speelden zij een instrumentale en ontroerende versie van Mahalia Jackson’s God shall wipe all tears away om af te sluiten met een avant-garde versie van House of the Rising Sun.
