De tweede dag van North Sea Jazz begint met een optreden van de Cubaanse pianist Harold Lopez-Nussa ‘Timba A La Americana’. Buiten is het koud, binnen warm je je aan de klanken uit de Hudson en ben je klaar voor het festival. Lees hier het verslag van dag 2 met onder anderen Matthew Halsall, Andre3000, Ibrahim Maalouf, Laura Misch, Scofield & Holland.
Verslag: Edwin Benjamin, Daan Krahmer, Angelique van Os / Foto’s: Marcel Boshuizen, Monique van den Hoek, Ranjani Roelfsema
Matthew Halsall
In kleermakerszit en met onafscheidelijk petje luistert Matthew Halsall, de muzikant uit Manchester, tevreden en geconcentreerd naar materiaal van Colour Yes, zijn tweede plaat uit 2009. Eigenlijk is Halsall een soloproject, als producer maakt hij muziek achter een laptop. In de Madeira speelt hij met een band van zeven. Rechts zit harpiste Alice Roberts, Halsalls eigen Alice Coltrane, die geluid traag en meditatief kan laten zweven. In een ramvolle Madeira verbleekt de tijd. Het geluid is zo dromerig dat je niet opmerkt dat Halsall zijn trompet pakt. Dan speelt hij teder, als mid-jaren ’50, pre-Kind of Blue Miles Davis. Halsall kan een trompet laten fluisteren. Hij speelt eerst zo zacht, dat de eerste uithaal klinkt als een schreeuw. Daarna gaat hij zitten. Halsall maakt zichzelf bescheiden klein, zijn gezicht verborgen in zijn elleboog. Net als het publiek geeft hij zich over aan trage tempo van het ontspannen optreden. Gedurende vijf kwartier transformeert het concert van zweverige spirituele jazz naar passages met instrumentele hiphop die wat doet denken aan Makaya McCraven met een likje Dilla. (DK)
Christone ‘Kingfish’ Ingram
Of jazz dood is? Het lijkt er deze zaterdag in Ahoy nog niet erg op. Je kan je natuurlijk druk maken wat nou de definitie van jazz precies is. Of je kan ontkennen dat muziek zich ontwikkelt, en in golven komt en gaat. Hadden we na de jaren ’90 gabber begraven, komt dit jaar ineens Joost Klein. En ongeacht wat jazz precies is: het gaat vooruit, grijpt terug op zichzelf, vindt zichzelf weer uit en gaat verder.
Dat teruggrijpen begint vandaag bij Christone “Kingfish” Ingram. Bluesgitaar, Hammondorgel, solide ritmesectie en gaan. BB King en Albert Collins zouden tevreden in een hoek hebben staan knikken. En niks oude wijn in nieuwe zakken. Het is eerder een frisse wijn in bewezen verpakking. (EB)
Fire Orchestra
Het Zweedse Fire Orchestra doet zijn naam eer aan. Altsaxofoniste Mette Rasmussen geeft het vurige startschot voor het geestekind van baritonsaxofonist Mats Gustafsson bassist Johan Bertling en drummer Andreas Werliin. Het Zweedse orkest staat bekend om diens combinatie van rauwe avant garde met een vleug post- en garage rockgrooves. Zo horen we dat ook in de Missouri. De 15- koppige bigband is qua bezetting ook allesbehalve standaard, met twee drummers, viool, tuba en fluit als extra kleuren. Veel gelaagdheid en pulserende hypnotiserende grooves. We staan gelijk strak zo vroeg in de middag. (AO)
Signeersessies bij Jazzism
André 3000
Dubbel met de ogen knipperen. Is dat nou Outkast-helft André 3000, voor zijn eerste Nederlandse optreden in tien jaar? Heel af en toe liet de Hey Ya-ster als rapper iets van zich horen, zoals op Blonde van Frank Ocean. Vaker verschenen filmpjes van André Benjamin als fluitende straatmuzikant. Op een openbaar plein, vliegveld, wasmachines in een wasserette. Kamasi Washington, Shabaka en Sault wilde fluitist André 3000 al als sessiemuzikant.
Metamorfose
Met International Anthem-ster Carlos Niño aan zijn zijde, lijkt André op North Sea Jazz de ruimte te verkennen die geluid inneemt in meditatie en spiritualiteit. De avant-gardiste stukken – sommige klokken ruim tien minuten – bewegen tussen spirituele jazz (Alice Coltrane, Yusef Lateef) en patroon-gedreven ambient (Laraaji, Brian Eno). New Blue Sun is live ondefinieerbaar. Wie zich openstelt hoort welke geluiden uit het brein en lichaam van een meesterlijk rapper komen. De metamorfose van André 3000 tot zen-boeddhistische fluitmeester in tuinbroek is opmerkelijk. Al lijkt de ervaren André 3000 tussen de vele jazzmuzikanten op North Sea Jazz weer even een beginner. Zeker naast Ambrose Akinmusire, die verderop speelt met Meshell Ndegeocello en Arooj Aftab. En toch: met deze show – een paar gradaties experimenteler dan het album – durft André 3000 risico’s te nemen. Deze ontwikkeling van rapper naar fluitist is er een om te blijven volgen. Als rapper heeft hij een eigen stem. Nu zoekt hij gedreven naar net zo’n eigen stem als fluitist. Je weet dat hij het meent. En je weet dat hij nog beter gaat worden. (DK)
Ibrahim Maalouf
Een hele andere, hoge energie is te horen in de Maas bij Ibrahim Maalouf. De Frans-Libanese trompettist presenteert zijn T.O.M.A show, oftewel The Trumpet Of Michael Ange. Dit verwijst naast zijn heruitvinding van zijn perfecte instrument dat hij samen met Adrian Jaminet heeft gebouwd, naar het idee van zijn vader. (Lees hierover later meer in een interview met Maalouf in ons septembernummer) T.O.M.A verwijst daarnaast ook naar zijn nieuwe plaat die in september verschijnt. In Rotterdam speelt hij met zijn achtkoppige band ook nieuwe stukken van dat nog uit te komen album.
Vrolijk en opzwepend
Maalouf verrast niet met een andere of vernieuwde sound, er is wat veel herhaling qua opbouw, maar hij doet waar hij goed in is: zijn publiek verbinden met zijn vrolijke en opzwepende muziek, waarbij herkenbare call and response thema’s de boventoon voeren. Een uitbundige danseres vormt in verschillende stukken een mooie visuele toevoeging. De sympathieke trompettist geeft zijn mede musici – die hij als familie ziet – alle ruimte en weet als geen ander hoe hij een feestje moet neerzetten en we verlaten de zaal dan ook met een goed gevoel. Later horen we in de wandelgangen dat het einde van de show tot een fenomenale climax leidde, waarbij het publiek uit haar dak ging. (AO)
Meshell Ndegeocello
Meshell Ndegeocello Artist in Residence, een mooie keuze van het festival. Ndegeocello laat zich net zomin vastpinnen op een genre als de programmering van het festival zelf. Gisteren gaf ze al aan ziek te zijn, dat blijkt ook vandaag nog het geval. Ze raakt amper de bas aan, zit tussen haar muzikanten als een ziek vogeltje. Voor Georgia Ave van haar album The Omnicord Real Book wordt de zangpartij van Ndegeocello overgenomen door zanger Justin Hicks: ‘Wake-Up Return Balance Align’. In het soulvolle Clear Water komen alle inspiratiebronnen uit jazz, soul en funk samen. De Amerikaanse is duidelijk een begenadigd componist. Je voelt aan alle kanten dat het een fantastisch optreden had kunnen worden, maar de spil van de band mist en klinkt het geheel wat als los zand. We hopen op een reprise volgend jaar. (AV)
Enemy met Kit Downes
Ook voor jazzpuristen is er nog steeds genoeg te genieten. Het trio Enemy – met Paul Acket Award winnaar Kit Downes op piano – krijgt de zaal geboeid met hun complexe ritmes en harmonieën. Het is misschien geen jazz voor beginners, maar eerder een exquise gerecht voor fijnproevers.
Sasha Berliner
De benauwde Yenisei zaal staat vaak garant voor avontuurlijke en vernieuwende muziek. Dat geldt zeker voor de Amerikaanse Sasha Berliner, die van rockdrummer de switch maakte naar jazz vibrafoon; een opmerkelijke keuze. Berliner is niet alleen een lust voor het oor, ook zeker voor het oog, want ze vliegt met haar stokken vliegensvlug en vol overgave over haar instrument. Ook haar uitstekende band, met saxofoniste Nicole McCabe, pianist Paul Cornish, drummer Jongkuk Kim en bassist Ben Tiberio maakt indruk. (AO)
Veronica Swift
We zijn enigszins verbaasd wanneer we Veronica Swift in een pikant glitterpakje met netkausen als een rockdiva over het podium van de Mississippi zien scheren. De vergelijking met Chrissy Hynde is snel gemaakt. Ook het repertoire heeft weinig met jazz te maken; geen spoor van The American Songbook. Het is eerder een variety show met een flink scheut blues en rock. Daar is niks mis mee, en het is vermakelijk om naar Swift te kijken, alleen sluit het totaal niet aan bij de term vocal jazz en vragen we ons een beetje af of dit soort acts niet te ver af staan van de paraplu jazz (de eeuwige discussie over jazz not jazz). Dit geldt uiteraard ook voor veel acts die op de hoofdpodia staan. (AO)
Laura Misch
De Murray zaal is te klein voor de dromerige, meditatieve melodieën van Laura Misch, die een paar maanden terug nog in de grote zaal stond tijdens Transition. Ook nu speelt ze met een harpiste, Marisya Osu, aangevuld door gitarist Tómās Kāpar. Haar minimal en ambient music vult ze aan met warme, weemoedige vocalen, gesampelde soundscapes en loops. Ondanks dat de songs vrij sober en subtiel van opzet zijn, klinkt het trio verrassend vol en zit de kracht in de gelaagd- en compactheid. (AO)
Thee Sacred Souls
Sinds het Tiny Desk optreden eerder dit jaar is Thee Sacred Souls een grotere naam. De band uit San Francisco past daarom niet helemaal in buitentent Congo. Daar presenteert de retro-soulband zich als een allemansvriend. Met trompetten die de maat accentueren, zweterige bassen en hoekige drums had het trio de begeleidingsband van Charles Bradley of Sharon Jones kunnen zijn. Niet toevallig deelt Thee Sacred Souls hetzelfde New Yorkse label als Bradley en Jones. Twee van de drie leden lijken op radio-dj Bram Krikke, zanger Josh Lane de blikvanger. Hij draagt een zilveren glitterpak, modieuze zonnebril en heeft een honigzoete falset. Iedereen lijkt de show leuk vinden, maar niet geweldig. Misschien omdat de liedjes nog niet zo onderscheidend klinken als van Daptone label-vriend Jalen Ngonda. Misschien speelt The Sacred Souls daarvoor net iets te veel in strandtent-stijl. Al kan die associatie ook komen door de zeemeeuwen die boven de houten picknicktafeltjes buiten de Congo zweven. De vogels zweefduiken en stelen wat avondeten, terwijl het publiek met Thee Sacred Souls een feel-good pauze neemt voordat het spektakel van de zaterdagavond verder gaat. (DK)
Arooj Aftab
In de serene sfeer van de Darling, omarmt Arooj Aftab de avond. Na haar 4 minutes of fame vorig jaar met het Metropole Orkest, staat ze nu onder eigen naam op het festival en brengt ze nieuw repertoire van haar onlangs verschenen album Night Reign (zie ook het artikel in Jazzism 3). Het blijft een wat bijzondere contradictie, Aftab volledig in zwart inclusief dito zonnebril met haar dromerige en melancholische fluisterstem die diepe emoties oproept, tegenover Aftab de grapjas die het publiek vermaakt met haar nonchalante humor en ludieke anekdotes. Het zorgt ervoor dat de muziek niet te zwaar wordt, dus dat doet ze goed. De zangeres bedwelmt de zaal met haar betoverende stem in het traditionele Pakistaanse Urdu, maar ook in stukken als Whiskey, waar Aftab lange lijnen zingt tegenover het lyrische gitaarspel van Gyan Riley. Als onverwachte gast verschijnt Ambrose Akinmusire op het podium. Mooie toevoeging van de trompettist, die vrij spel krijgt van Aftab en hij de rest van de set blijft om mee te spelen. (AO)
Dave Holland & John Scofield
De Hudson was gedurende het hele concert veel te vol en dus te klein voor twee jazziconen: Dave Holland en John Scofield. Waarom staan zij niet in een grote zaal als de Maas? Er zijn genoeg liefhebbers voor, zo blijkt. En dat terwijl ze een hele set als duo invullen. Dat is uiteraard voor deze twee helden geen probleem. De twee kunnen lezen en schrijven met elkaar, want ze hebben jaren het podium gedeeld. Met name in de jaren ’80, tijdens de periode bij Miles Davis en Joe Lovano. Ondanks dat de heren ruim de 70 zijn gepasseerd, blijken ze nog altijd prima in vorm en brengt hun enorme virtuositeit en technisch vermogen in deze setting een diepere laag aan hun eigen repertoire en standards. Het tweetal ontvangt dan ook een staande ovatie, waarop Meant To Be van Scofield als toegift volgt. De gitarist speelt poëtische lijnen en laat zijn gitaar even ‘huilen’. De lage bastonen van Holland vibreren door de zaal tijdens zijn solo’s, terwijl Scofield daar subtiele akkoorden en kleuren onder legt. Dit kunnen alleen de grote meesters een hele set volhouden, respect. (AO)
Corinne Bailey Rae
Ze was lange tijd uit beeld, maar vorig jaar imponeerde de Britse Corinne Bailey Rae met een gastrol bij de Diaspora Suite. Na ruim zeven jaar is ze nu terug met Black Rainbows, dat in 2023 verscheen. Waar zangeres Raye vrijdag irritaties opwekte met haar langdradige irrelevante verhalen, doet Bailey Rae hier juist het tegenovergestelde. Ze leidt elk stuk beeldend in met mooie verhalen achter de songs. Black Rainbows is namelijk geïnspireerd door historisch objecten en kunstwerken van Afro-Amerikanen die zijn samengebracht door Theater Gates in de Stony Island Arts Bank van Chicago. De zangeres neemt het publiek mee, diep het gebouw in, en vertelt allerlei uiteenlopende verhalen over Afro-Afrikaanse meisjes en vrouwen. Zoals het verhaal over de eerste Afrio-Amerikaanse Miss New York Transit Queen. Ze ontrafelt in haar songs de geschiedenis, emoties en reflecteert op haar bevindingen. Ze toont ook een rauwer randje, met ruige gitaar- en drumpartijen en veel elektronica, waarbij wel ruimte is voor improvisatie en waarbij met name de sterke teksten waarmee ze haar Afrikaanse erfgoed eert. Wel vliegt de muziek qua sound alle kanten op, waardoor het muzikaal soms wat onsamenhangend wordt. (AO)
Joshua Redman Group
De altijd integrerende en lyrische Joshua Redman gaat met zijn kwintet een samenwerking aan met de Amerikaanse-Italiaanse Gabriella Cavassa. Redman vertolkt met name stukken van zijn nieuwe album, zijn eerste op Blue Note, We Are We. Hier staan eigentijdse bewerkingen op van poprock klassiekers als Streets Of Philidelphia en Hotel California, en een stuk van Betty Carter That’s New England. We hebben Redman nog niet vaak met vocalisten zien samenwerken. Het repertoire is behoorlijk traditioneel, met swing, blues en bebopinvloeden. Niet vernieuwend, maar wel uitmuntend uitgevoerd. Want Redman staat technisch en qua virtuositeit al decennia aan de top. Cavassa vult het geheel mooi aan met haar ietwat donkere stem en fraaie frasering.
Ambrose again
Ook hier zien we alweer Ambrose Akinmusire die overal te gast lijkt deze editie. Tijdens een ode aan een obscuur oudHollands verhaal met een Frans tintje, komt het genie Redman tevoorschijn in een vurig, bijna freejazz tweestemmig interlude met Akinmusire. Casava voegt zich later toe met een ingetogen voordracht in het Frans. Daarna volgt er veel muzikaal ‘geweld’, wat wel wat vermoeiend is om naar te luisteren aan het einde van de avond. Uiteraard wel waanzinnig goed uitgevoerd door deze topmusici. (AO)
Joss Stone
Het was dan ook even bijkomen met de fijne soul van Joss Stone. Haar show was het laatste half uur niet echt verrassend bestaande uit haar hits en lekkere soulklassiekers, maar Stone is wel in bloedvorm. Strakke band, veel dynamiek en een sterke performance. Stone is echt een powervrouw die zich ook kwetsbaar durft op te stellen, zoals toegift Got A Right To Be Wrong, waarmee ze als 14-jarig meisje haar grote doorbraak had en nu nog steeds met verve neerzet. (AO)
