De slotavond van Punkt 2021 wordt ingezet door de veelzijdige tenorsaxofonist Korn Hørnstad die we ook al donderdag in actie zagen.
Door Angelique van Os
Lees ook: Festival PUNKT: electronische jazz en live sampling
Lees ook: Festival Punkt, dag 2: Hoge energie en intense verstilling
In zijn eentje creëert hij met behulp van een loopstation een orkest van melodische, dromerige lijnen. Door de repeterende basis ontstaat een soort rustgevende trip, waar hij steeds nieuwe melodieën en ritmen overheen speelt. Mogelijk dat sommige ondertonen al voorgeprogrammeerd waren, maar het is fascinerend om hem tijdens het spelen aan de knoppen te zien draaien. Timing luistert nauw en bij Kornstad valt elke noot op het juiste moment op de juiste plek.
Perfectie
In het tweede stuk speelt hij klarinet. Mede dankzij de goede uitgelichte gekuifd techniek klinken zijn instrumenten vol, warm en helder. Kornstad is niet uniek in het toepassen van een loopstation, maar hij beheerst de machine tot in perfectie. Het voelt daarom als een organisch verlengde van zijn spel. Tevens houdt hij zijn muziek interessant door telkens tijdig een ander geluid in te zetten, van fluit, klassieke zang tot tikkend op de kleppen. Hierdoor komen tevens verschillende muzikale werelden samen.
Punkt Ensemble
Van intimiteit en solo performance gaan we over naar een groot gezelschap: het Punkt Ensemble. Eigenlijk zou Dark Star Safari (de band van Bang, Honoré en Aarset) hier hun nieuwe album Walk Through Lightly releasen, maar bandlid Samuel Rohrer kon vanwege COVID ristricties het land niet inkomen. Desalniettemin is dit lastminute samengestelde tienkoppige gezelschap alleen op papier al veelbelovend.
De feature blazers Canberk Ulas (dukduk) en André Kassen (saxofoons) komen vanaf de eerste lyrische noten in een gespreid bedje terecht. Bang, Honoré, Aarset en DJ Strangefruit zorgen voor lange noten, verdeeld in rijke lagen die een ambient sfeer ademen. Helaas is Ulas alleen in het openingsnummer te horen.
Bijzonder schouwspel
Wanneer Kassen zijn sopraanspel uitbreidt met een bijna zenuwachtig vogel-achtiggeluid, antwoordt met name Bang hierop, die zo nu en dan de band regisseert met een subtiel knikje. Er volgt een aanstekelijke groove en allerlei spacey geluiden en dance achtige beats drijven naar de oppervlakte. Het is soms lastig te definiëren wie wat doet dan wel welke lijnen of soundscapes creert, terwijl er ook momenten zijn dat het glashelder is. Een bijzonder schouwspel om deze mannen in actie te zien.
Onvoorspelbaarheid
Omdat alle stukken in elkaar overvloeien en daarbij allerlei klankkleuren, ritmen en sferen elkaar afwisselen is het een rollercoaster van indrukken. Daardoor zo nu en dan fragmentarisch, en vliegt het alle kanten op. Soms zou je net wat langer een bepaalde sfeer willen ervaren. Tegelijkertijd is dat juist het avontuur: de onvoorspelbaarheid. Het steeds overschrijden van elkaars grenzen. En soms komt een bepaalde groove, sfeer of thema op een onverwacht moment juist weer terug.
Het laatste stuk is echter wel wat langdradig en kabbelt verrassend genoeg minutenlang door zonder een hoogtepunt te bereiken. Dat is zonde, want het voegt niets toe aan het voorafgaande.
Machine
Ook hierop volgt uiteraard een live remix, uitgevoerd door Ståle Storløkken en Helge Sten. Het tweetal geeft een samenvattend ‘nawoord’ van het concert. Inclusief bliepende geluiden van Bang, de melancholische lijnen van de Dukduk tot de bijna onherkenbare gitaarlijnen van Aarset. Het volledig weglaten van ritme is wellicht jammer. Het futurisme overheerst, alsof er elk moment een ruimteschip kan opstijgen. Het klinkt onsamenhangend, helemaal wanneer Storløkken heftige distortion en techno-achtige noise inzet. Alsof hij in een machine verandert. Dat is een beetje te heftig aan het begin van de avond.
Benedikt Kløw Askedalen
Tijdens Punkt is er ook altijd ruimte voor nieuw, onbekend talent. Eén van de nieuwkomers is de jonge Benedikte Klopt Askedalen. Zij kreeg van haar nestor Jan Bang de gelegenheid om het commissiewerk te bedenken voor dit concert. De singer-songwriter brengt sprookjesachtige liedjes. Het kwartet speelt opvallend zonder drums, maar is uiteraard ondersteund met de nodige technische snufjes.
Haar stem mist nog wat diepgang en is in het mid-hoog soms wat dun, maar de sound is mooi en de liedjes hebben potentie. Daarnaast ondersteunt ze zichzelf met samples en loops van haar eigen vocals, wat een meerwaarde oplevert. De zangeres is duidelijk zichtbaar overweldigend door het enthousiaste publiek.
Ook krijgt de band voldoende ruimte, zoals de gitarist die met een wenende sound het laatste stuk inzet. De lieflijke song ontpopt zich in een climax van lange pulserende uithalen. Helaas verzand de stem van Askedalen in de brij van sound.
Groot contrast
Een andere vrouw die in de hoofdrol staat is Maja S.K. Radke. Ze verzorgt de live remix van Askedalen. Ze onderscheidt zich duidelijk door -los van Askedaly en’s vocals- veel meer de stem te integreren in haar heftige noise mix. Maar wel op een zeer intense manier: het sprookje verandert in een veldslag. Een groot contrast. Dat is soms met woorden, dan met sissende geluiden, met fluisteren en zware adem.
De spectaculaire bijpassende projecties waarbij ze als een soort hologram verschijnt trekken je mee in haar kunstmatig gecreëerde wereld. Wederom een intense trip.
Gelukkig is er een moment om even bij te komen. Doordat er geen pauze is na de concerten en de remixen gelijk volgen, is het best een lange zit die opperste concentratie vergt.
Chaos
De afsluitende groep van Punkt 2021 is SKRIM. Deze nieuwe groep is een initiatief van Morten Qvenvil (toetsen, elektronica) en Gard Nilssen (drums, electronica). Het tweetal speelt al zo’n tien jaar samen, veelal in duovorm, maar voor dit gezelschap vormen ze viertal met de al genoemde Ståle Storløkken (toetsen, elektronica) en Noors icoon Stian Westerhus (gitaar, elektronica). Het is heftige, vrij ontoegankelijke muziek. Hun wilde muzikale landschap ademt een en al gecontroleerde chaos en gaat meermaals over in heftige punk(t)rock. Een mix van sci-fi elektronica, draaiende arpeggiator synths uit de jaren ‘80, drummachines en veel duisternis. Het is alsof Blade Runner en het monster van Stranger Things de band hebben behekst.
Maar na de storm keert de rust terug, zo ook bij SKRIM. Kortstondig weliswaar. Klankkunstenaar Westerhus intrigeert door met een strijkstok over zijn gitaar te strelen. Het levert een aparte klank op. Vervolgens begint het hele circus weer van voor af aan. Wanneer het publiek na de slotnoten lauwtjes applaudisseert klinkt het bijna als een opluchting. Geen band voor gevoelige oren.
En alsof we nog niet genoeg geprikkeld zijn, is het slotwoord aan de Italiaanse Alessandra Bossa en Kristian Isachsen, die evenals voorgaande drie acts een heftig staaltje live remix presenteren.
Omarmen
De afsluitende avond is een stuk intenser en vermoeiender dan de andere dagen. Minder afwisselend en te duister. Maar terugblikkend op deze zeventiende editie bulkt Punkt van de eigenzinnigheid. De eigen identiteit staat als een huis en er heerst een sterke gemeenschap onder artiesten, publiek en de vriendelijke en gastvrije crew. Een festival om te omarmen, alleen al omdat het zo anders is. En waarbij muzikale kwaliteit en avontuur een voorwaarde zijn voor de programmering.
