Vrijdag 28 juni – Vroeg in de middag zijn cateraars op een laadperron in Amsterdam-Watergraafsmeer druk bezig met de bevoorrading van restaurant, bistro en bars. Om 15:30 komen de muzikanten met hun instrumenten aan boord voor de soundchecks. Om 17:15 vertrekt de trein naar Rotterdam.
Door Roland Huguenin, foto’s Joke Schot
Om 19:15 rolt de Night Train Express binnen op Rotterdam CS. In uitgelaten stemming gaan zo’n honderd hip en stijlvol uitgedoste passagiers aan boord van de luxe exprestrein, om te beginnen aan een bijzondere jazzreis naar Berlijn. Terwijl iedereen instapt, klinken de eerste strakke licks van het Thijs Nissen Trio. De toon is gezet.
Eind 2016 vertrok de laatste nachttrein uit Nederland, verdrongen door goedkope luchtvaart en hogesnelheidstreinen. Het eindpunt van sfeervol en nostalgisch reizen. Chris Engelsman, vervoersexpert en verwoed nachttreinreiziger, vond dat erg jammer en bedacht een nieuw concept: de nachttrein als podium voor een rijdend jazzfestival. Zijn plan werd opgepikt door jazzpromoter Gilles de Sitter. Edwin Konings, een collega van Chris, werkte de financiering van het project uit.
Tropisch fruit
Om 19:30 slaan de deuren van de Duitse rijtuigen dicht. Langzaam zet de 400 meter lange trein zich in beweging richting Amsterdam CS. Om 20:00 beginnen de eerste concerten. Het afgezwakte zonlicht werpt een gouden schijnsel naar binnen. Met poëtische liedjes, tropisch fruit, peper en licht bedwelmende ritmes, grijpt het Ntjam Rosie Acoustic Quartet de zomerse atmosfeer stevig vast.
Na een halt in Amsterdam, begint de trein om 21:00 aan de nachtelijke rit naar Berlijn. Schemering zet in als een tweede serie concerten van start gaat. De klankwereld van Oene van Geel en Mark Haanstra lijkt te versmelten met de warme gloed van de zonsondergang. Van Geel leidt de stukken in met anekdotes en inspiraties, maar geeft zijn toehoorders alle ruimte voor eigen associaties. De compacte ruimte in het rijtuig creëert een intense beleving. De interactie tussen spelers en publiek is zeer direct.
Codarts
Een groep Codarts-studenten geeft een intrigerend optreden. De Zweedse tromboniste Ebba Äsman leidt haar kwartet zelfbewust. De verbeeldingskracht van haar filmische arrangementen, vloeit mooi over in de magie van het reizen. Trombone, tenorsax, gitaar en contrabas vormen een spannend kleurenpalet. Jesse van Ruller, Thomas Pol en Joost Patocka vormen een geïnspireerd gelegenheidstrio dat werk speelt van Monk, Henderson en Strayhorn.
Om 22:45 verandert BIRD Stage in een nachtclub. Bij gedimde spotlights brengen zangeres Dorona Alberti en pianist Sander de Bie een wervelend cabareteske show. Diva Alberti vertelt anekdotes en zet Duitse liedjes volledig naar haar hand. Pop, jazz, opera en Schlager, versmelt ze moeiteloos tot vocale hoogstandjes.
DJ Maestro
Rond middernacht stopt de trein in Bentheim om te worden voorzien van een Duitse locomotief en neemt DJ MAESTRO de regie over de vloer, om een dance night te mixen die nooit meer ophoudt. Om 06:30 worden de eerste ontbijtboxen afgeleverd in de slaaprijtuigen. Een uur later eindigt de rit op een zonovergoten Berlin Zoo.
Het grootste deel van de 350 nachtreizigers blijft in Berlijn. Zo’n tachtig mensen stappen zaterdag om 12:30 in de jazztrein om te beginnen aan een swingende terugreis. De temperatuur ligt op dat moment rond de 32 °C. Een zweterige uitdaging. Afzien en improvisatie liggen besloten in de charme van het reizen. Een strak gepland plan A kan veranderen in een avontuurlijk plan B.
Avontuurlijk concept
De sfeer aan boord van de trein is ontspannen en enthousiast tot het laatste moment. Iemand die op luide toon om stilte vraagt, krijgt gehoor omdat het concert dat respect verdient. Het programma is goed afgewogen en behapbaar. Er wordt gepraat, gedanst, gelachen en uiteindelijk ook nog wat geslapen. Het avontuurlijke concept van de Jazz Night Express heeft zich overtuigend bewezen.
