State X blijft een festival om in de gaten te houden. Zoveel werd gisteren op de eerste avond van de 2015 editie duidelijk. Vreselijk veel lekker geestverruimende muziek.
Tekst: Dick Hovenga
Anna von Hausswolf was wat dat betreft een geweldige start. Dat haar laatste album The Miraculous een prachtalbum is dat de enorme muzikale creativiteit van Von Haussswolf blootgeeft bespraken we hier al volop. Live weet ze die creativiteit sterk te vertalen naar het podium. Ze speelde met haar krachtige band zeker geen gemakkelijke set maar wat was ze prominent aanwezig. Midden op het podium achter haar orgel gezeten met die wonderbaarlijke stem van haar die van donker grommend naar wonderlijk hemels kan gaan blijft ze een bijzondere verschijning. Haar band speelde fraai in dienst van de songs en het spel van Von Hausswolff gaf de muziek de exact juiste kracht en souplesse mee. Rijp voor de komende zomerfestivals.
In de grote zaal maakte Bill Laurence duidelijk ook zonder Snarky Puppy een grote zaal te kunnen bespelen. Natuurlijk scheelt het dat hij naast SP-baas Michael League op bas ook drummer Robert Searight in zijn band heeft, maar wat heeft die man ook zelf een wonderbaarlijke gave voor het schrijven van aanstekelijke composities. Hij gaf met een mooie lijst aan gasten (zelfs dansers!) een aantrekkelijk optreden dat soms fraai tegen klassiek aanleunde en vervolgens heerlijk op de funk leunde.
De oude punkband Rocket From The Tomb speelde daarna een verrassende set in de kleine zaal. De band, gestart in 1974, bestond maar 200 dagen en had toen al vier drummers versleten en ging nooit de studio in. De band spatte uit elkaar en de groep muzikanten splitte op in The Dead Boys en in Pere Ubu. Twee bands dus die hun eigen legacy creëerden. Fijn om de mannen nu toch op het podium te zien. Al blijft een zittende zanger (Pete Thomas) en een vanaf lessenaar spelende (punk?) gitarist natuurlijk een vreemde zaak. De songs zijn echter zo sterk dat je dat snel vergeet. Laat deze mannen nog maar eens snel terugkomen naar Nederland.
Dat Snarky Puppy de zaal binnen no time in beweging zou krijgen was te verwachten. Dat ze een zo sterke set zou spelen toch weer niet. Het zal er zeker mee te maken hebben dat het Nederlandse management van de band mede programmeur van het festival van State X is en Michael League en consorten hen voor een geweldige werk gaarne wilden bedanken. Het bleek het mooiste bedankje wat je maar kunt voorstellen. De band speelde vrij en strak en swingend en vol publieksparticipatie en gaf mooi de ruimte aan gastmuzikanten om indruk te maken. Hoogtepunt was de lange maar aanstekelijke percussiebreak waaraan ook de Nederlandse percussiehelden Steven Brezet en Murk Jiskoot onderdeel van uitmaakten.
Spannend en echt geestverruimend was daarna het optreden van Jakob Bro, Søren Kjærgaard, Nicolai Munch-Hansen en drummer Seb Rochfort. Alle grenzen van de jazz opduwend naar progrock, psychedelica en wat al niet meer brouwden ze een set die uit vrije improvisatie leek te bestaan en waarbij de muzikanten elkaar volgden op onnavolgbare beats en innovatieve akkoordschakeringen. Zowel intrigerend als onnavolgbaar.
Het van te voren groots aangekondigde Tatran mocht daarna op het grote podium afsluiten. Ze deden dat met een set die een mix is van jazz, rock en metal. Wel even wat heel anders dan van te voren verwacht. Afkomstig uit de rijke jazzscene van Israël biedt het trio een wel heel sterk op rock leunende variant. Het klonk groots en indrukwekkend maar kon ondergetekende toch niet echt bekoren.