Afgelopen week werd jazzahead! gehouden in Messe Bremen. Het programma was divers en Nederland goed vertegenwoordigd. Al bijna twee decennia is dit hèt jaarlijkse congres en showcase event voor professionals uit de hele Europese jazzscene. In Bremen komen ze netwerken en hedendaagse nieuwe acts spotten. Dit jaar waren veel stijlen vertegenwoordigd, van avant-garde tot tango, en stonden er veel vrouwelijke musici op het podium.
Tekst: Angelique van Os | Foto’s: jazzahead! Schlenker
Na 18 jaar zich vol overgave te hebben ingezet voor jazzahead!, nemen artistiek leiders Uli Beckerhoff en Peter Schulze, afscheid. Götz Bühler neemt het stokje over. Hij is een bekend gezicht in de Duitse jazzwereld en heeft onder meer een rijke journalistieke carrière opgebouwd. Bühler is het hele weekend goed zichtbaar als presentator van de showcases en even hartelijk ontvangt hij overdag allerlei gasten tijdens de drukbezochte beurs. Focusland is dit jaar Duitsland, waardoor er dus diverse showcases en commissiewerken centraal staan. Ook de Deutscher Jazz Preis vindt traditiegetrouw plaats, waar maar liefst 31 prijswinnaars (nationaal en internationaal) geselecteerd zijn door een 31-koppige internationale jury. Duitse artiest van het jaar is vocaliste Sanni Est en internationaal gaat de prijs naar Moor Mother.
Nederland Focusland in 2024
Op zaterdag 29 april maakte Claudia Roth, Staatsminister van Cultuur en Media van Duitsland, in Kulturzentrum Schlachthof bekend dat Nederland in 2024 het focusland zal zijn. Hier was Dewi van der Weerd, Nederlands ambassadeur internationale culturele samenwerking op het Ministerie van Buitenlandse Zaken bij aanwezig.
Buma Cultuur promoot de Nederlandse jazz en haar componisten met inJazz. Op jazzahead! verzorgt Buma Cultuur met steun van Performing Arts Fund NL de Nederlandse stand Dutch.inJazz. Hier deden dit jaar meer dan 60 Nederlandse jazzprofessionals zaken. Volgens Mark van Schaick, general manager jazz en global bij Buma Cultuur, biedt het zijn van Focusland tijdens jazzahead in 2024 een uitgelezen kans om de kwaliteit en diversiteit van het Nederlandse jazzveld te tonen.
Met de showcases van Felix Schlarmann’s Tree House, Wolfert Brederode/Matangi Quartet/Joost Lijbaart, AVA Trio en Sun-Mi Hong Quintet werd al een voorproefje gegeven van de rijke en veelzijdig de Nederlandse jazzcultuur. Van Schaick: ‘Jazzahead! 2024 geeft ons de gelegenheid om nog beter te laten zien wat er in Nederland gebeurt op jazzgebied.’ Iets om naar uit te kijken volgend jaar dus. De inschrijvingen voor de showcases starten dit najaar.
In Bremen bestonden de showcases uit 36 concerten verdeeld over 3 podia. Ruim 576 bands uit 45 landen waren hiervoor aangemeld. Omdat alle showcases elkaar opvolgden, was er geen overlap en was het mogelijk om alle bands te zien spelen.
Lilja
Voor mij begon de openingsavond op donderdag 27 april in Kulturzentrum Schlachthof, met de jonge Noorse gitariste Oddrun Lilja. Zij wordt in eigen land gezien als rising star en is bekend van Bugge Wesseltoft’s New Conceptions of Jazz. Op jazzahead! stond ze met haar eigen kwintet waar ook Sanne Rambags deel van uit maakt. Een opvallende bezetting, met drums, percussie, bas en vocals. In Lilja’s muziek resoneren verschillende culturen. Wat ook komt door de musici waarmee ze speelt, zoals de Afrikaanse ritmen en klanken van Bafana Nhlapo. Ze vormt melodisch een goede combinatie met de zang van Rambags en speelt net zo gemakkelijk opzwepende grooves met haar ritmesectie. De songs zijn toegankelijk, maar klonken soms wel wat vlak. Het geheel leek daardoor wat samenhang te missen.
Foto: AnneValeur
Mishko M’ba
Vervolgens belandden we bij de exotische en uitbundige ritmen van bassist en bandleider Mishko M’ba. Zijn roots liggen op het Franse eilandje Réunion, dat in de Indische Oceaan ligt bij Madagascar. Met zijn trio, Jérôme Vaccari op piano en de Indiase Arjuna Mariapin op drums, presenteerde hij drie generaties met een totaal verschillende culturele achtergrond. De virtuoze M’ba schakelt even gemakkelijk van minimalistische, ingetogen intro’s en thema’s, naar opzwepende drum-‘n-bass-grooves. Terwijl Mariapin de groove stevig neerzette, bewoog Vaccari zich met bijna lichtvoetig op klassiek geënt pianospel om de anderen heen. Het trio vulde elkaar dynamisch sterk aan. Soms vlogen de verschillende exotische stijlen en ritmen te veel alle kanten op en werd de songopbouw wat voorspelbaar, maar het trio liet een energieke indruk achter.
Mishko M’ba
Ana Carla Maza
In Hal 7 maakte Ana Carla Maza haar opwachting. De uit Havana afkomstige celliste en vocaliste woont in Spanje en intrigeerde met haar stijlvolle en sensuele verschijning. Ze bracht een uitbundige mix van frisse latinstijlen, Cubaanse son, samba, bossa en tango in het Engels en Frans. Ze plukte, streek en tokkelde op de cello, spelend bijna als een contrabas. Ondanks haar enthousiasme en theatrale spel reageerde het kritische publiek nogal koeltjes op de exotische klanken en ritmen. De setting van grote, sfeerloze hal sloot dan ook niet goed aan op het vrolijke repertoire van de Cubaanse. De muziek miste inhoudelijk -zowel qua improvisaties als qua samenspel – wat diepgang. Wel waren de vooral de meer ingetogen intermezzo’s sterk.
Schntzl
Het avontuurlijke duo Schntzl toonde een compleet ander geluid. De Vlamingen Casper van de Velde (drums/electronics) en Hendrik Lasure (toetsen/electronics) namen het publiek mee in hun wereld en creaties die tegendraads, kleurrijk, uitbundig en soms absurdistisch zijn. Volop gebruik makend van samples, weirde soundscapes tot toeters en loops, brachten ze muziek met de nodige humor. Soms verzandden ze wat veel in de klankkunsten en gimmicks en ontbrak enige samenhang. Ook leek het tweetal eerder naast elkaar te spelen in plaats van met elkaar. Toch is dat niet zo; alles schoof als een puzzel in elkaar en wanneer de mannen na een lange opmaat tot een uitbundige climax komen doen ze dat vol overgave.
Mozes & Kaltenecker
Terug in Hal 7 was een ander eigenzinnig duo te horen; de Hongaren Tamara Mozes (vocals) en Zsolt Kaltenecker (toetsen, samples). Ondanks dat Mozes’ stem flexibel alle kanten op boog, klonk ze wat te gepolijst ten opzichte van het heavy toetsenwerk van Kaltenecker. In de hoogte en qua vibrato bleef haar zang niet overeind. Voor het derde stuk nam de vocaliste plaats achter de toetsen en speelde Kaltenecker slidegitaar, wat zowel visueel als muzikaal voor een mooie afwisseling zorgde.
Sc’ööf
De eerste avond werd afgesloten met vuurwerk van de Zwitserse groep Sc’ööf, wat schaap betekent. De opvallende bezetting bestaat uit twee saxen (Noah Arnold en Elio Amberg), drums (Amadeus Fries) en gitaar (Christian Zemp). Het viertal bracht moderne composities vol schurende dissonanten, onregelmatige maatsoorten en geënt op organische loops en repetitieve motieven die een hypnotiserend effect hebben. De blazers produceerden met hun embouchure en door middel van lucht allerlei snerpende en knisperende geluiden, versterkt door elektronische futuristische effecten. Het ontbrak echter volledig aan boeiende melodieën of harmonieën.
Foto: Gregor Brandli
