Punkt begint al vroeg, de tweede dag, op de bovenste verdieping van het Norge Hotel. Dit is een nieuwe festivallocatie, en het contrast is groot vergeleken met het openingsconcert van gisteren. Van retro naar modern.
Door Angelique van Os
Lees ook: Festival PUNKT: electronische jazz en live sampling
De flinke zaal is breed met een groot podium. Via de licht doorschijnende zonneschermen zijn de contouren zichtbaar van de bergen enerzijds en de kathedraal anderzijds. Een mooie setting. Enig minpunt is dat er ondanks corona veel beweging is terwijl het een zittend concert betreft. En mensen weinig afstand bewaren. Ik zit als een van de weinigen met een mondkapje op.
Vanavond zijn drie concerten te zien met dito daarop volgende remixes, want dat laatste is kenmerkend voor Punkt. Improvisatie on the spot en dat op allerlei manieren weergegeven.
Nils Økland Band
De Nils Økland Band bijt het spits af. Violist en Hardinger fiddler specialist Økland is een gevestigde naam en vormt al jaren een hecht gezelschap met Rolf-Erik Nystrøm (sax) Håkon Mørch Stene (slagwerk), Mats Eilertsen (bas) en Sigbjørn Apeland (orgel, harmonium).
Was het gisteren vrij en onbezonnen, nu ligt de muziek meer vast qua structuur en composities. Het samenspel is sterk, zeker wanneer Økland en Nystrøm elkaar uitdagen. Laatstgenoemde beheerst zijn instrument dusdanig uitmuntend, waardoor hij met een speciale embouchure-techniek (lipspanning) zijn alt als een dwarsfluit kan laten klinken.
Opzwepend
Hij speelt met adem en hoge piepgeluiden, precies op het juiste moment. Na een uitbundige solo grijpt hij de sopraan en begint tegelijkertijd op beide instrumenten te spelen. Er zijn slechts een handjevol saxofonisten die deze speelwijze beheersen en waarbij het tevens fraai klinkt. Dit klinkt zuiver, met vol bewegende melodieën onder een opzwepend ritme.
Ook zoekt de band de ruimte en verstilling op. Melancholische gedragen lange lijnen vullen de zaal. En na een aantal minuten komt de trein in beweging en raakt op stoom. Het aanstekelijke ritme bereikt een hoogtepunt, waardoor de groep eindigt met een mooie climax.
Gedoseerde remix
Vrijwel direct na het concert nemen de live sampelers en geestelijke vaders van Punkt het over. Jan Bang en Erik Honoré hebben het voorgaande concert opgenomen en brengen er gedoseerd hun remix van.
Gast is zangeres Kirsten Bårten Berg. Ze zingt in het Noors. Haar lijnen zijn niet altijd zuiver of passend binnen de akkoorden waardoor het nogal eens wringt en ze uit de bocht vliegt. Alsof ze haar eigen lied zingt zonder op de steeds veranderende muziek in te springen. Het is ook nogal een uitdaging om dit goed te doen.
Bang draait non-stop aan de knoppen van zijn Akai sampler uit 1996. Het is intrigerend om te zien hoe gemakkelijk Bang en Honoré elkaar vinden. Ze laten heel subtiel stukjes integreren van het voorgaande concert. Honoré vult meer aan met synths. De remix optredens zijn vrij kort en krachtig met maximaal twintig minuten.
Harpreet Bansal
Tijdens de tweede act staat wederom een violist centraal. Het is een geliefd instrument in Noorwegen dat een prominente rol vervult in de jazzscene. Dit keer de eer aan Harpreet Bansal, die gisteren al een glansrol vervulde. Bansal is een grote naam in Noorwegen en heeft letterlijk veel meters afgelegd voordat ze zich hier vestigde. Haar jonge kinderjaren bracht ze door in India, gevolgd door Kenia waarna ze een tijd verbleef in Engeland.
Svante Henryson
Dit keer speelt ze met haar eigen band en gast Svante Henryson. Het levert een boeiende combinatie op. Henryson is cellist en bassist die zich beweegt tussen jazz, klassieke muziek en hardrock. Zodra het tweetal een minutenlang intermezzo inzet, zijn ze direct aan elkaar gewaagd. Bansal met haar loepzuivere hoge midhoge melodieën en Henryson die er lage, indringende tonen onder legt.
Daarnaast springt de cellist eruit met rijke glissando’s en korte solo’s. De strakke thema’s staan als een huis, zowel ritmisch als melodisch. Naast Noorse invloeden is Bansal’s spel doordrenkt van Indiase ragga- traditie, wat ook geldt voor de bijdragen van Andreas Bratlie (tabla, percussie) en Javid Afsari Rad (santur). De Tsjechische Vojtech Prochazka brengt met harmonium weer een ander geluid en dan is er nog contrabassist Adrian Myhr. Een fraaie wereldmix op hoog niveau.
Donkere sluimerwereld
Remixer Lars Kristian Lia creëert direct na de warme klanken van Harpreet Bansal Band een verstilde, enigszins donkere sluimerwereld, een duistere tegenhanger. Alsof de luisteraar een dikke mist tegemoet gaat, niet wetende waar hij tegenaan loopt. De soundscapes zijn kortstondig, waarbij de overgangen niet altijd even soepel te lijken overvloeien in het geheel.
De samples van het liveconcert zijn minimaal en worden soms abrupt weggedraaid en vervangen door harde onderlagen of brommende ondertonen. De grafische zwart-wit projectie op de achtergrond maakt er wel een show van, maar echt overtuigen doet deze remixer nog niet.
Eivind Aarset
Het slotconcert van de avond is de première van een andere zielsverwant van Punkt. Gitarist Eivind Aarset presenteert met zijn kwartet zijn nieuwe album, Phantasmagoria, or a different kind of travel. Aarset behoeft geen introductie meer, want hij draait even lang mee als Jan Bang en Erik Honoré. Hij heeft als pionier van elektronisch en innovatief spel zijn sporen ruimschoots verdiend.
Dynamische climax
Met zijn 4Tet (Wetle Holte (drums), Erland Dahlen (drums) en Audun Erlien (bas) ) geeft Aarset direct flink gas en betreden we een hele andere sfeer en dimensie dan bij de voorgaande concerten. De band excelleert gelijk al in het openingsnummer met opzwepende en pulserende ritmen, rockachtige lijnen, waarbij ze een dynamische climax bereiken.
En dat is niet de enige keer zo blijkt al snel. Het opvolgende stuk begint traag en gedragen, met een clean en helder gitaargeluid om na enkele minuten over te gaan in uitbundige drum en percussie patronen, (hoe kan het anders met twee drummers?!). Alsof dat nog niet genoeg vuurwerk oplevert, walst Aarset er zonder enige moeite overheen met heavy distortion, waarbij soms de gitaar textuur vervaagt in een onherkenbaar geluid waarmee hij zijn herkenbare signatuur toont.
Van zen tot intens
Aarset is immers een meester in het creëren van live loops en het integreren van nieuwe sounds die hij uit verschillende pedalen en elektronica tovert. Hij schakelt even gemakkelijk met zijn kwartet van open zen-sferen naar een volle, energieke en intense wereld waarin de musici boven zichzelf lijken uit te stijgen.
De twee drummers spelen sterk in elkaars verlengde en vormen een geoliede machine met bassist Audun Erlien. Alleen de volgorde van de opbouw wordt na een aantal stukken wat voorspelbaar, maar los daarvan een absoluut hoogtepunt van de avond dat door het energieke samenspel diepe indruk maakt.
Meditatief antwoord
Alsof deze psychedelische trip nog niet genoeg is, mag live remixer Helge Sten alias Deathprod, er nog een schepje bovenop doen. Sten gaat -wijselijk- die uitdaging niet aan. Hij geeft eerder een meditatief antwoord.
Evenals Kristian Lia start hij met hele lage tonen, wat een soort unheimlich gevoel oproept. Dit wordt versterkt door fel knipperend licht. De daarop volgende lange tonen, die in het midhoog blijven hangen spreken niet echt tot de verbeelding. Hij doet nauwelijks iets met de muziek van Aarset, wat toch wel jammer is.
De laatste klanken zijn dermate rustgevend dat de verzadigde oren weer even bijkomen van alle indrukken. Reflecterend op een geslaagd, afwisselend programma, brengt Sten daarmee de luisteraars dan ook met zachte noten terug op aarde.
