Naast grote jazznamen als Trijntje Oosterhuis, Ruben Hein, Erik Ineke, Jasper van ’t Hof en Deborah Brown biedt Amersfoort Jazz ruimte aan veel jong en relatief onbekend talent. Daar worden fraaie lokaties voor gekozen, die zich veelal buiten de gebaande paden bevinden.
Door Dietmar Terpstra, fotografie Cees Wouda
Niet in de theaters en concertzalen dus, en ook niet in de café’s, maar in een middeleeuwse kapel, in een oude molen, of in de monumentale Sint Joris-kerk in het hart van de stad vinden zodoende interessante concerten plaats. En bovenop de iconische Koppelpoort, waar de Braziliaan Arthur Endo speelde.
‘Artist in Residence’ Jasper van ’t Hof, vorig jaar nog winnaar van de Buma Boy Edgarprijs, werd in de gelegenheid gesteld het ruim anderhalve eeuw oude orgel in de Sint Joris-kerk te bespelen. Hij had zulks eerder gedaan, in de Gedächnistkirche in Berlijn, toen in gezelschap van Archie Shepp, dus hij wist wat hem te wachten stond. ‘’Dat wordt hard werken’’, zei hij van tevoren.
Dat bleek. Zijn medemusici, Izaline Calister en saxofoniste Kika Sprangers, keken vanaf de zijkant met verwondering toe hoe Van ’t Hof zich het zweet op de rug speelde op het drieklaviers-orgel om aan alle registers de juiste toon te ontlokken. Hoewel het orgelgeluid soms wat overweldigend was, en de zang van Calister en de saxen van Sprangers soms wat ondergesneeuwd dreigden te raken, waren de toehoorders in de kerk af en toe ten diepste geroerd. Zangeres Calister vond het achteraf een uitdaging: ‘’’Dit was een fantastisch experiment, echt uniek, ik heb nog nooit zo’n optreden gedaan. Je spreekt een deel van je talent aan dat je normaal niet gebruikt. Het publiek zit ver weg, dus contact maken is moeilijker. En voor ons muzikanten is het moeilijker, als je niet oppast, ben je niet samen. De kerk heeft veel galm, daar moet je mee werken, en niet overcompenseren, het is zaak om rustig bij jezelf te blijven.’’
Elders in de stad speelde het duo Claire Parsons en Eran Har Even in een laat-middeleeuwse kapel hun muziek van jazz en impro vermengd met electronica en loopstations. Het leverde een spannende mix op, die in de kleine kapel akoestisch uitstekend tot zijn recht kwam. De Luxemburgse Parsons en de Amsterdamse Israelier Har Even waren zo stoutmoedig zich te wagen aan een versie van de Beatles-klassieker Norwegian Wood, die een verrassende jazzy wending kreeg. Dapper om zo’n song in je repertoire op te nemen, iedereen heeft er snel een mening over, of vindt dat je er van af moet blijven. Har Even: ‘’We doen dat vaker. Meestal spelen we originals, maar soms vinden we het leuk om een bekende song te spelen. Lastig, inderdaad, maar we geven er altijd een rare draai aan. We hadden een moeilijke start, en de akoestiek in deze kapel is meer geschikt voor onversterkte muziek dan voor de muziek die wij maken. Maar er is zeker magie in deze zaal. De mensen kwamen hier om te observeren, en om geinspireerd te worden, en iets daarvan is gebleven. De vibe hier is belangrijk!’’
’s Avonds terug naar Theater De Lieve Vrouw, voor het optreden van Subtext, een getalenteerd duo bestaande uit Yoav Eshed en eerder genoemde pianist Gadi Lehavi. Eshed won prijzen in Montreux en studeerde in Berklee, en heeft ondertussen al op het podium gestaan met mensen als Deedee Bridgewater, zijn grote talent is niet onopgemerkt gebleven. Subtext, de naam zegt het eigenlijk al, maakt het zijn publiek niet eenvoudig. De muziek is subtiel en onderkoeld, er wordt veel gesuggereerd en weinig nadruk gelegd. Maar voor de goede verstaander is het uitermate spannend om te zien hoe soms voor de hand liggende themaatjes, zoals bijvoorbeeld een next to lullig New Orleans-riffje, wordt uitgebouwd tot een intrigerende improvisatie. Subtext speelt met emotie en onzekerheid, de musici staan met zijn tweeen figuurlijk gezien bijna naakt op het podium, en tonen in hun nauwkeurige samenspel hun beider kwetsbaarheid. Kleine gebaren, grote spanning.
