Saxofonist Charlie Parker zag honderd jaar geleden het levenslicht. Hij was pionier van de bebop, ongekend virtuoos en beschikkend over een prachtige sound. Jazzism vroeg hoe relevant Charlie Parker anno 2020 nog is aan Ack Van Rooyen en acht Nederlandse saxofonisten: Marike van Dijk, Ben van Gelder, Gideon Tazelaar, Tineke Postma, Benjamin Herman, Jasper Blom, Vera Vingerhoeds en Ferdinand Povel.
Het leven van saxofonist Charlie ‘Bird’ Parker (1920, Kansas City) is veelal geromantiseerd en vooral gedramatiseerd in films en boeken. Zijn ongrijpbare karakter en het avontuurlijke nachtleven vol drugs, drank en vrouwen in rokerige clubs vormt het clichébeeld dat bijna onlosmakelijk is verbonden met Parker en diverse tijdgenoten. Bird was echter zoveel meer dan een jazzicoon dat een hard en ongezond leven leidde. Hij was bovenal een geniale muzikant die beschikte over een onvermoeibare creativiteit. Uiterst productief ook; hij bracht in een korte periode, tussen 1945 en 1955, ontelbare hoogtepunten uit – die op talloze platen zijn vastgelegd.
“Charlie Parker fraseerde met de melodie mee, liet hoekpunten vrij, zoals de melodie”
Benjamin Herman: “Op elke jamsessie dan wel bij vele jazzconcerten klinkt zijn invloed door. Het is ongelofelijk wat voor stempel hij heeft gedrukt op jazz, zowel in zijn eigen tijd als ver daarna. Hij communiceerde. Hij fraseerde met de melodie mee, liet hoekpunten vrij, zoals de melodie.”
Vera Vingerhoeds: “Parker breidde het aantal gebruikte akkoorden uit en verving de eenvoudige melodie door een instrumentale, veel complexere variant. In zijn solo’s verzon hij ook allerlei nieuwe noten, die oorspronkelijk niet in de gebruikte akkoorden en toonladders voorkomen. Hij heeft daarmee grenzen grootscheeps verlegd.”
Tineke Postma: “Parker was op alle vlakken geniaal: qua feel, swing, sound, zeggingskracht, originaliteit, het materiaal en de emotionele laag. Hij was de snelste, beste en bracht het creatiefste spel.”
“Hij ademt een soort oerkracht en was onberispelijk in zijn spel”
Ben van Gelder: “Ritmisch was hij extreem geavanceerd en op artistiek en technisch vlak verwondert hij. Hij ademt een soort oerkracht. En hij was onberispelijk in zijn spel.”
Jasper Blom: “Vooral zijn melodische en harmonische invloed is massaal opgepikt, maar de ritmische inventiviteit waarmee hij speelt, wordt vaak onderschat.”
Ack van Rooyen: “Charlie Parker heeft een stijl neergezet die harmonisch iets nieuws toevoegde. Bebop was meer dan een tijdsbeeld; het ging om de hele entourage, en die is nog steeds niet te evenaren.”
Marike van Dijk: “Voor mij en vele anderen is Charlie Parker superbelangrijk geweest qua vorming van basisesthetiek van saxofoon spelen. Hij is wellicht net zo relevant als toen hij leefde.”
Ferdinand Povel: “Hij was een uniek figuur om allerlei redenen, zoals zijn sterke persoonlijkheid en baanbrekende muzikantschap. Hij bracht een perfecte balans tussen intelligentie en emotie. Hij was niet zoekende, maar hij wist wat hij wilde. Hij steeg dan ook ver uit boven de bebopstijl.”
