JazzOUT! Is het festival dat in het kader van Heerlen Jazzt het middelpunt vormt van een maandlang jazz uit alle windstreken in kroegen en zalen. De lustrumeditie wordt druk bezocht en met een line-up met talloze musici waarbij elke muziekliefhebber zich de vingers zal aflikken.
Na wat opstartproblemen komt het 36 jaar oude Incognito ruim een uur later dan gepland op het plankier. De steeds van samenstelling wisselende band rond gitarist-componist-producer Jean-Paul “Bluey” Maunick (“Let’s dance together in this precious commodity”) is met twaalf mensen de grootste act van vanavond en blijkt publiekslieveling te zijn. Goed men neemt geen risico’s met krakers van Stevie Wonder – een van de vele wereldsterren met wie het gezelschap eerder samenwerkte – als Don’t You Worry ‘Bout A Thing en As, Bob Marley’s One Love alsmede natuurlijk hun eigen wereldhit Always There, een spectaculair drumduet van de percussionisten en een stichtelijke toespraak van de baas zelf als slagroom op de taart.
Dan zijn The Mechanics even andere koek. De zaal op de begane vloer is al heel snel opvallend leeg na de eerste dwarse klanken van deze recalcitrante Belgen. Volkomen onterecht want hier gebeuren wel degelijk spannende zaken. Waar Tom Barman met TaxiWars twee jaar geleden in hetzelfde theater maar een beetje buiten de lijntjes kleurde, gaan zijn voormalige collega’s van dEUS Mauro Pawlowski en Rudy Trouvé voor het volle pond qua experimenteerdrift. Dat de genoemde invloeden als Ornette Coleman of Sun Ra er niet aan af zijn te horen doet er verder niet toe. Het vijftal met elektronikakunstenaar Roman Hiele als aanjager zoekt geen grenzen op maar overschrijdt ze met veel genoegen middels een door synths en tegendraadse snarenescapades gedomineerde hyperspannend optreden.
Niet zo grensverleggend, maar zeker de moeite waard is de set van Michiel Stekelenburg 5. Combo rond de gitarist ooit deel uitmaakte van de Nederpopband Vals Licht. Jazzrock lezen we in zijn bio maar dat is veel te kort door de bocht. Het vijftal houdt van avontuur waarin bebop, progrock en impro bij elkaar schijnen te horen, Michiel zelf die een solo speelt alsof het hier een saxofoon betreft, maar die taak is natuurlijk Efraim Trujillo op het lijf geschreven die vandaag wederom schittert.
In de categorie dames vocaal moet Jazzmeia Horn het afleggen tegen Ala.Ni. De uit Dallas, Texas afkomstige jonge Jazzmeia zingt aanstekelijke r&b en jazz die ze afsluit met een lange indrukwekkende proeve van scat, maar Ni toont zich een paar uur later in de pluchezaal een meerdere. Niet alleen heeft de Afrikaans een betere stem, maar ook heeft ze meer gevoel voor avontuur en showmanship. Wie gaat er nu in een prachtig groen gewaad bovenop een barkruk staan met een akoestische gitaar in de hand? Ni’s stem regeert alle registers op een haast achteloze wijze. Zelfs van een doodgecoverd nummer als Cry Me A River gaan je haren overeind staan .
Voor fans van Frank Zappa is het onvermijdelijk om naar Jaga Jazzist te gaan kijken. De maffe lichtshow en het snoeiharde geluid nemen we voor lief want deze jongens gaan voor het avontuur. Drie toetsenisten – waarvan een ook de xylofoon bepotelt – een tuba, trombone en een drummer die met een overdaad aan tom toms het geluid tot e3xtreem hoogte opvoert. Briljant.
De fantastische plaat The Source komt tijdens het optreden van Tony Allen helaas weinig aan bod. De uit Nigeria afkomstige drummer die na zijn dertigjarig verbond met Feka Kuti de afrobeat in de steigers zette, houdt het deze dag op pure jazz. Dat maakt overig weinig uit want we krijgen een drummer te zien die waanzinnig subtiel elk deel van zijn kit beroerd en veel ruimte overlaat. Hij eert zijn helden Max Roach en vooral Art Blakey, aan wie hij begin dit jaar een ode maakte met de ep Art Blakey & The Jazz Messengers. Jammer van de afrobeat, maar top voor de jazz.
Hebben we nog een revelatie? Jawel. Kamaal Williams is de man. Een multifunctionele toetsenist uit Londen die jazzfunk een nieuw gezicht geeft. Hij werkte samen met veel grote namen uit de Britse scene, maar heeft nu eindelijk zij eerste band Experience samengesteld die hem, zoals vandaag is beluisteren al de gelegenheid geeft om zijn virtuositeit te etaleren. Drummer Joshua McKenzie alias McNasry is een trommelend wonder, maar ook als club an sich is dit iets om te koesteren voor de toekomst.
