Vrijdag 11 juli
Een jaar is omgevlogen, we staan er weer alsof er bijna niets gebeurd is. Niets is minder waar: het was een woelig jazzjaartje. Maar we zien elkaar opnieuw, slaan elkaar op de schouders en zetten de eerste routes uit, om maar zoveel mogelijk zo goed mogelijk jazzgeweld te verslaan.
Om te beginnen met onze eigen Hermine Deurloo, adept van Toots Thielemans maar inmiddels met een heel eigen harmonica stijl. Samen met haar eigen kwartet, met Jesse van Ruller op gitaar, Tony Overwater op bas en Joshua Samson op drums en hang zet ze een zorgvuldige set neer, virtuoos bij vlagen maar vooral intiem.
Robert Glasper treedt aan met Metropole Orkest, inmiddels een vaste waarde van dit festival, uniek in de wereld, dat ze zoveel projecten aankunnen. Glasper benadrukt dit ook. Met Lalah Hathaway, met een gospel van Stevie Wonder : Jesus Children Of America gaat het de diepte in. Hathaway werkt met alles en iedereen, van Snarky Puppy tot dit Metropole, zij is inmiddels ook een soort van artist in residence, morgen treedt ze op met met Snarky en daarna nog een Q&A met Christian McBride. Eigenlijk raar dat ze nu pas voor het eerst op dit festival staat….
Buena Vista neemt echt afscheid. Maar we missen de magie, die komt pas als Omara Portuondo opkomt. Eleaides Ochoa, gitarist, staat net als Omara, ook op zichzelf met een eigen carriere en de klassiekers als Chan Chan en El Quarto de Tula, vinden uiteindelijk makkelijk hun weg.
Dat nieuw talent niet altijd van ver hoeft te komen, blijkt wel met de winnaar van het North Sea Jazz Composition Project: Tony Roe. De Nederlandse pianist, bekend van onder andere Tin Men & the Telephone, verweeft zijn klassieke vaardigheden met lyrische improvisaties, waarbij deze ondersteund worden door synchroon lopend beeld en een voice-over. Verder wordt hij aangevuld door uitdagend spel van drie strijkers met onder meer Oene van Geel en Joris Roelofs op basklarinet. Alsof dat nog niet avontuurlijk genoeg is, verschijnt er een danser op het toneel die moderne interpretaties op de muziek loslaat. Een totaalervaring en gelijk al een vrij intens experimenteel begin van fraai samenspel op de eerste avond van North Sea.
Tijdens de eerste helft van de openingsavond springen een drietal uitdagende pianotrio’s in het oog, die zich echter nogal van elkaar onderscheiden.
In de Darling bijt Jason Lindner’s Now vs Now het spits af. Ook hier gaat het er al stevig aan toe. Het New Yorkse trio mixt een elektronische sound met spacey soundscapes, loops en pittige rock- en funkgrooves, om vervolgens over te gaan in meer klassieke thema’s. Lindner’s toetsenspel is dusdanig vol, dat er een heel orkest lijkt te spelen. Toch zoekt het trio ook de ruimte op, waardoor drummer Justin Tyson en bassist Panagiotis Andreou goed tot hun recht komen. Andreou laat zijn bas zingen door met speciale effecten te werken, en zelf toont hij mysterieuze Arabische klanken en maakt indruk met zijn ritmische vocalese die samenvloeit met drumroffels.
De complexe muziek, vele tempowisselingen en uitbundige dynamiek spreken wellicht niet gelijk een breed publiek aan, zoals bij The Bad Plus eerder het geval is. Desondanks toont dit trio veel kwalitatieve inhoud en diepere lagen die de moeite waard zijn om te ontdekken.
Gelukkig is er overigens een andere routing en zaalopzet in de Darling ten op zichte van afgelopen jaren. Toen was het dusdanig vol in de gang tussen de Darling en Hudson, dat het griezelige taferelen opleverde. Daar heeft de organisatie dus iets aan gedaan.
In het intieme Volga staan voornamelijk groepen van eigen bodem centraal, maar ook het Vlaamse trio De Beren Gieren zijn hier te zien. De jonge honden timmeren al een aantal jaren aan de weg. Jazzism spotte ze al ruim drie jaar geleden in hun home town Gent, en nu dus op grote festivals als NSJ, Trondheim Jazz en Gent Jazz. De muziek is stuwend, sierlijk en open van klank. De Vlamingen voelen elkaar naadloos aan, wat tot een natuurlijk uitdagend samenspel leidt vol van ritmewisselingen en strakke breaks. De groep is spannend in de opbouw, en werkt naar climaxen die soms iets langer mogen duren.. En belangrijk, ze fungeren als een collectief; waarbij de ene keer pianist Fulco Ottervanger meer op de voorgrond ligt, de andere keer bassist Lieven van Pee de aandacht opeist met een melodieuze strijksolo. Een mooi NSJ debuut!
Van de benauwde Volga door naar de zweterige Yenisei, waar het internationale Prhonesis zijn opwachting maakt. De Engelse pianist Ivo Neame, de Zweedse drummer Anton Eger en de Deense bandleider, bassist Jasper Hoiby vormen weer een heel ander trio.Ritmisch sterk, wat klassieker van sound en thema’s vol rijke melodieën.
De rauwe stem van soulicoon Mavis Staples (74!) is al ver buiten De Congotent te horen. Ze zingt klassiekers als Do it again en I’ll take you there. Vaak gaat die rauwheid over in een grommend gorgelend geluid, ietwat over de top, alsof ze een kunstje uitvoert. Maar ach, bij Staples komt het recht uit het hart en swingen kan de diva nog altijd. Ze preekt alsof ze in de kerk staat, waarbij interactie met het juichende publiek centraal staat. Ook zijn na 64 jaar de Staple Singers (met onder andere zus Yvonne) nog still going strong en volgens eigen zeggen ‘Not planning to stop!!’
Tot hier, voor nu. Op naar de volgende concerten van vanavond.
Jazzism-redactie: Angelique van Os, Rik van Boekel, Kees Smallegange, Paul Evers
