Foyers en wandelgangen van Het Concertgebouw waren donderdag j.l. het decor van een uitbundige menigte. Opwinding over de op voorhand legendarische avond, waar iedereen naar toe had geleefd. Het publiek, inclusief een ruime afvaardiging van de Braziliaanse gemeenschap in Nederland, was in grote getalen aanwezig, om de uitverkochte grote zaal tot in de nok te vullen. De ontmoeting met twee voorvechters van de Braziliaanse muziek was nabij.
Tekst: Roland Huguenin, fotografie: Joke Schot
Bekijk onder deze pagina ook de fotogalerij
Wanneer het licht dooft daalt een serene stilte neer. Veloso en Gil betreden – ieder van een kant – het podium en worden begroet met een staande ovatie. Magie is voelbaar nu. Bescheiden, joviaal blikkend, lopen de twee legendes naar de eenvoudige krukken, midden op het grote podium.
Het concert begint met een kort liedje. Voorzichtig wordt de akoestiek van de zaal geproefd. Hoe klinken ze in de Amsterdamse muziektempel, nu deze is gevuld met tweeduizend mensen. Niemand hoeft zich zorgen te maken, want ook het versterkte geluid van twee stemmen en twee gitaren klinkt hier briljant en is goed in balans.
Gil en Veloso benutten de tijd. Sober en zonder dralen, zingen ze tientallen liedjes en hun grootste hits. De sfeer is opperbest. Ook voor wie de Portugese taal niet machtig is, valt er veel te genieten. Naast de muzikale interacties, vormen de reacties uit het publiek een ideale barometer.
De eenvoud van de muziek maakt veel indruk. Caetano Veloso en Gilberto Gil tonen hun zeggingskracht met ingetogen zang. Lichtheid, de Braziliaanse muziek eigen, maskeert diepte en complexiteit. Naast uitbundigheid is er altijd respect voor de wortels van de muziekcultuur. Ritme en devotie gaan hand in hand. De Braziliaanse signatuur wordt onmiskenbaar gevoed uit de Afrikaanse bakermat.
Gil en Veloso schreven geschiedenis. In de late jaren ‘60 leidden ze de tropicalia-beweging, die in Brazilië ontstond tijdens de militaire dictatuur. Tropicalia heeft geleid tot ingrijpende muzikale veranderingen, waaronder het mixen van traditionele Braziliaanse muziek met bossa nova en popmuziek. Het genre is van grote invloed geweest op een nieuwe generatie en liet ook duidelijke sporen na op het gebied van poëzie, film, theater en beeldende kunst.
Na een tijdelijk ballingschap in Londen, keerden Gil en Veloso in 1972 terug naar Brazilië en groeiden uit tot internationale boegbeelden van de MPB (Musica Popular Brasileira). Het duo was, en is nog altijd verantwoordelijk voor een groot aantal hits. Hun samenwerking leidde in 1993 tot het vermaarde album ‘Tropicalia 2’, om het 25-jarige bestaan van deze beweging te vieren. Nu heeft dit roemruchte duo de handen opnieuw ineengeslagen. Onder het motto ‘Two friends, a Century of Music’ zijn Gil en Veloso in Amsterdam begonnen aan hun Europese tournee.
De twee persoonlijkheden vertolken op deze avond opnieuw hun muzikale boodschap. Aanvankelijk verhullen hun liedjes het temperament van samba en bossa nova. Eerst wordt ruimte gemaakt voor zang en samenzang in poëtische songs. De stemmen van Gil en Veloso versmelten subtiel. In tweestemmige arrangementen en door de kopstem van Veloso ontstaan steeds nieuwe kleuringen.
De stem van Gil is inmiddels gepatineerd door zijn dagen. Ook het gitaarspel van het duo harmonieert goed. Hier is de inbreng van Gil uitbundig en gaat soms meer richting funk. Zijn Braziliaanse gitaar heeft warmte, helderheid en omfloerste bassnaren. Veloso klinkt verfijnd en beperkt zich tot bossa en samba.
De muziek is geraffineerd door de geavanceerde eenvoud. De arrangementen zijn rijk aan ritmische variaties en wendingen. Na vijf kwartier wordt het tempo opgevoerd en komen de grote hits aan bod. De zaal zingt steeds luider en vol overgave mee. Muziek en publiek zijn één. Het leven wordt uitbundig gevierd. De zaal wordt afgebroken met gejoel, gegil en gejuich. Veel mensen zijn naar voren gelopen. Ovationeel applaus.
Viva Brasil is een internationaal muziekfestival voor Braziliaanse Jazz, Samba en Populaire Muziek (MPB) met links naar film en gastronomie en wil een brug slaan tussen Europa en Brazilië door een prikkelend programma toegankelijk en zichtbaar te maken voor een breed publiek.
Het festival haalt Braziliaanse topmusici naar Europa, gaat bijzondere samenwerkingen aan en inspireert het publiek door een uniek programma samen te stellen. Het festival wil een internationaal referentiekader zijn voor muzikanten, publiek, bedrijven en geïnteresseerden.
{gallery}FotogalerijVelosoGil{/gallery}
