North Sea Jazz programmeert breed. De openingsacts van North Sea Jazz konden dan ook niet meer verschillen. In de Volga-zaal een jonge Nederlandse saxofoniste die nummers van haar eerste ep speelt. Tegenover oude rotten in het vak, die bezig zijn aan hun afscheidstournee. Lees hier alles over dit festival door de ogen van het Jazzism-team.
De jonge saxofoniste Kika Sprangers trad voor het eerst op tijdens North Sea Jazz. Het was vol in de Volga. Sprangers speelde met haar quintet werk van haar ep Leaves Of Lily en nieuw repertoire. Haar indringende spel op de saxofoon had soms ook iets dromerigs, zeker wanneer ze samenspeelde met pianist Manuel Woudhuysen. Gitarist Eric Brugmans onderscheidde zich met een fraaie solo. Net toen ik dacht: haar muziek zou goed bij filmbeelden passen, kondigde ze een tweedelige suite aan die is geïnspireerd op het werk van Mondriaan. Soms gebeurde er net iets te weinig.
The O’Jays
The O’ Jays’ Eddie LeVert
Het Nederlandse podiumdebuut van The ‘Mighty’ O’Jays is geen onverdeeld genoegen. Dit klassieke seventies soultrio start met Ship Ahoy’ nog altijd een ijzingwekkend liedje over hoe de slaven uit Afrika in Amerika terecht gekomen zijn. Leadzangers Eddie LeVert – de prediker – en Walter Williams – de crooner – wisselen elkaar prachtig af met respectievelijk rauwe oerkreten en verzachtende smooth-talk. Op de achtergrond veel bijzondere visuals met foto’s van zuidelijke plantages. Het went nimmer. En het is een keihard openings statement. Daarna zakt de boel behoorlijk in. Dat zal komen omdat de band deels uit huurkrachten bestaat die de funky lijnen van papier spelen, dat werkt bijna nooit. Maar ook de acoustiek van die grote Nile-hal werkt niet mee, de bassen galmen maar rond. En zoals vaak, veel foute synths. Leuk is wel te zien dat er grofweg twee soorten O’Jays-liefhebbers bestaan: Zij die de hits kennen van de radio, Love Train, For The Love Of Money en de kenners en fans die helemaal wild gaan als het trio de ijzersterke balladmedley start met klassiekers als Stairway To Heaven en Cry Together.
New British Jazz Invasion
De jonge honden van Dinosaur trappen af als een van de groepen van het kwaliteitslabel Edition Records. Het label bestaat tien jaar en zet de sterke traditie voort van Britse moderne concertante jazz die de blik ruim over de landsgrens werpt. Het kwartet rondom trompettiste Laura Jurd stond vorig jaar in een bomvolle Volga, en is nu dus terug met zijn rauwe, energieke synthjazzpop. Elliot Galvin heeft met zijn eigthies refreshed synths een prominente rol qua sound. Het lijkt soms net of je in een computergame terecht bent gekomen. Maar ook de heavy en repeterende grooves van bassist Conor Chaplin en drummer Corrie Dick vormen een sterk duo. Jurd beweegt zich vrij en soepel om het trio heen. Van klein en minimalistisch, opbouwend tot een climax. Wel zou de Britse iets meer power mogen tonen, iets meer kunnen excelleren in sommige frases waar haar bandleden wel los gaan. Maar wellicht is dit juist de intentie. Helaas is de technische balans wel zoek, zoals vaker het geval is in deze zaal, en is het harde gepraat van het publiek op de achtergrond erg storend. Minpunt is ook dat de Engelsen soms wat verzanden in lange, uitgesponnen grooves en wat statisch ogen. Dat laatste sluit niet aan bij hun eigenzinnige, prikkelende muziek.
Een klein uurtje na Dinosaur is het opnieuw een act van Edition Records die de aandacht trekt: dit keer gaat het om Slowly Rolling Camera. Componist, pianist en bandleider Dave Stapleton is tevens oprichter van het label en filmcomponist. Dat laatste is (helaas) slechts beperkt terug te horen in het nieuwe repertoire van Juniper, het onlangs verschenen derde album. Opzwepende grooves, beats en Bas- en toetslijnen voeren de boventoon. Het trio van verder drummer Elliot Bennet en Deri Roberts (Electronics) is voor Juniper en North Sea uitgebreid met saxofonist Nicolas Kummert, bassist Aidan Thorne en gitarist Stuart McCallum. Evenals bij Dinosaur verzandt de band soms in langdradige grooves met een wat rommelige uitwerking, maar gelukkig keert de rust snel terug naar die fijne ambient sound. Soms lijkt de band elkaar qua partijen wat in de weg te zitten wanneer het tempo en de energie omhoog gaan. Elk gaatje wordt dichtgesmeerd, wat jammer is. Less is more. Wellicht dat het ook hier te maken heeft met de disharmonie qua techniek. Yenisei blijft een moeilijke zaal om goed te klinken. Zeker met veel elektronica. Zo komt saxofonist Kummert niet goed uit de verf door het slechte geluid. Zonde! Juist wanneer ze een een stapje terug doen komt de hoge kwaliteit van dit gezelschap naar voren. En word je als luisteraar even meegezogen met Slowly Rolling Camera en volgen de beelden vanzelf.
Ibeyi
Ibeyi
De in Parijs wonende dochters van wijlen Anga Diaz traden als Ibeyi op in de Darling. De tweelingzusters Lisa-Kaindé en Naomi Diaz verloochenden hun Afro-Cubaanse roots niet, zongen soms in het Yoruba maar meestal in het Engels. Ze gebruikten veel elektronische effecten, zo sterk dat percussieinstrumenten als de cajón en de van oorsprong Nigeriaanse batá vaak veel te hard klonken. De bas op de cajón was te zwaar. Hun meerstemmige zang was daarentegen erg goed, en regelmatig a capella uitgevoerd. Ze moesten het echt van hun goed bij elkaar passende stemmen hebben. No man is big enough for my big arm was een regelrechte aanklacht tegen Trumps seksisme, zeiden ze, een speech van Michelle Obama aanhalend.
Charles Lloyd
De oude meester Charles Lloyd gaf een geweldig concert in de Hudson. De inmiddels 80-jarige saxofonist-dwarsfluitist trad op met The Marvels met niemand minder dan Bill Frisell op gitaar. Lloyd begon rustig tot hij plots ouderwets ging grooven, en dat was mede te danken aan drummer Eric Harland. Uiteraard verruilde Lloyd de diepgang van zijn sax-spel af en toe voor de bij vlagen weemoedige klank van de dwarsfluit. En gaf hij Frisell de ruimte om zijn excellente gitaarriffs te laten horen. Het was zonder meer een klasseconcert dat Lloyd met The Marvels (met ook bassist Reuben Rogers) neerzette.
R + R = Now
Toetsenist Robert Glasper en Derrick Hodge op bas
Jazzgroepen die het genre compleet vernieuwen, door de muziek te fuseren met hiphop, soul en funk van alle soorten en maten. Ze zijn dit weekend massaal van de partij. Toetsenist Robert Glasper, vocoderverslaafde Terrace Martin en de altijd vernieuwende trompettist Christian Scott bundelden hun krachten met Taylor McFerrin, Derrick Hodge en drummer Justin Tyson in een supergroep. Hun R + R = NOW is een van die vele shows voor de echte moderne jazzheads. Heel verantwoord allemaal en briljant gespeeld en geimproviseerd. Een feestje dus voor hoogbegaafde jazzstudenten maar de entertainmentfactor is betrekkelijk laag. Of het moet het opvallende hoofddeksel zijn van Scott, een van de velen inde maffe hoedjes parade dit jaar.
Gabriel Royal
Het vergt nogal wat lef om solo te spelen, laat staan dat je dit moet doen op het bedrijvige en rommelige Congo Square. Toch weet cellist-zanger Gabriel Royal binnen vijf minuten het publiek naar zijn hand te zetten dat zich nieuwsgierig om hem heen verzamelt. De in Brooklyn woonachtige dertiger is dan ook wel wat gewend, want hij speelde regelmatig in de New Yorkse metrostations. Zijn heldere articulatie en weemoedige stem vormen een mooi geheel met zijn enerzijds ingetogen ritmische cellospel. Zijn natuurlijke verschijning en uiterlijk doen wat denken aan een jonge John Legend. Helemaal wanneer hij achter de piano kruipt. Zijn prettig in het gehoor liggende liedjes zijn echter nog wat te oppervlakkig en saai zowel tekstueel als muzikaal om een hele set te blijven boeien. Je moet dan ook wel van zeer goede huize komen om te imponeren. De interactie met het publiek maakt veel goeds. Hopelijk komt Royal terug met zijn band om een diepere indruk achter te laten, want de potentie is er wel.
Vum Levin Quintet
Vuma Levin is een Zuid Afrikaanse gitarist die in Amsterdam heeft gestudeerd. Met musici die hij kent van het hoofdstedelijk conservatorium maakte hij het album Life and death on the other side of the dream. Daar trad hij ook mee op in de Volga. Met sterke musici als pianist Xavi Torres en saxofonist Bernard van Rossum (BvR Flamenco Big Band). In Levin’s scherpe en heldere gitaarspel hoor je jazz- en popinvloeden. Van Rossum kleurde de muziek goed met de sax, deed dat binnen de context van een warm klinkend geheel dat mede gekenmerkt werd door de ritmische patronen van Torres op de piano. Ook klonk Levins Zuid-Afrikaanse achtergrond door in de ritmiek van zijn quintet.
Chris Dave & The Drumhedz
Chris Dave (The Drumhedz)
Terug in de Congo-tent zien we tijdens zonsondergang Chris Dave & The Drumhedz en daarna BadBadNotGood. Eerstgenoemde is de al langlopende band van een meesterdrummer die onder andere voor D’Angelo werkte. Begin dit jaar kwam hij dan eindelijk met z’n lang uitgestelde soloplaat, nadat hij eerder een paar zeer wonderlijke en chaotische mixtapes uitbracht. De tweede act is een veelbesproken experimentele jazzgroep bestaande uit drie blanke creatievelingen, die van obscure mixtapes en videogame themesong covers naar het maken van volwaardige platen gingen. Beide bands zijn belangrijke namen in de jazzvernieuwingsstroming, maar slagen er niet echt in een geslaagde liveshow neer te zetten. Daarvoor is de muziek te doordacht en te technisch. Vooral het optreden van Chris Dave lijkt meer een drumclinic dan een concert. Teveel fragmenten, te weinig liedjes. Het is een bekend probleem bij de vernieuwers: in vele opzichten kunnen ze nog wat leren van de oude rotten in het vak.
Altin Gün
Het Mississippi-podium is vaak de plek waar wereldmuziek acts optreden. De Turks/Nederlandse band Altin Gün, opgericht door bassist Jasper Verhulst, zorgde daar voor een oosters feestje met zijn muziek, die is geïnspireerd door de psychedelische Turkse rock uit de jaren 70. Als toeschouwer kun je je bij wijze van spreken in Istanbul wanen en niet in Rotterdam. Door de opzwepende muziek werd een deel van het publiek verleid om te dansen. Met jazz heeft het niks te maken maar het was zeer pakkend.
The Roots & Friends
The Roots
Uberfunky Phillybusters The Roots hebben voor dit North Sea Jazz-aantreden wat vrienden uitgenodigd die toch al op het festival zijn. Dus horen we The Roots and Friends, waarvan Corey Henry, de befaamde Snarky Puppy-organist de eerste is. Hij speelt een aardig moppie op allerlei toetsenspul. Vervolgens mogen vele bandleden soleren waarvan de sousafoon solo van Damon ‘Tuba Gooding Jr.’ Bryson weer eens hilarisch is. Volgende vriend is zanger Bilal die ons als altijd bloedserieus en afstandelijk aanstaart maar vanavond wel onwaarschijnlijk mooi zingt. Hij heeft vele kanten aan zijn stem maar hier horen we vooral zijn messcherpe falset in bijzonder gedragen en zwaar songmateriaal. Jammer toch dat Roots-rapper Black Thought daar geregeld totaal onverstaanbaar doorheen spuugt. De hoofdprijs gaat evenwel naar de man van de samples die er met zijn toetsenapparaten een waar spektakel van maakt. Gary Clark Jr. zou ook nog meedoen maar die is door ons niet gespot…
Simin Tander
Vorig jaar imponeerde zangeres Simin Tander, pianist Tord Gustavsen en drummer Jarle Vespestad al tijdens Transition in Utrecht. Het drietal staat nu met hun verstilde en dromerige repertoire van het ECM-album What Was Said in de Madeira. Tander betovert met haar warme, lyrisch stem. Tegelijkertijd creëert ze een bijna unheimliche sfeer met haar donkere sound, uiteraard versterkt door de mysterieuze Pastho (Afghaanse) taal en de oude Noorse hymen, subtiel gearrangeerd door Gustavsen. Het trio is nog meer naar elkaar toegegroeid waardoor juist in de kwetsbare momenten het minimalisme krachtig overeind blijft. Heel intrigerend dit drietal.
Rohey
De altijd statige Amazon is veranderd in de Darling waar meer staanplekken zijn gecreëerd en nu een clubsfeer ademt. De laatste act van vanavond komt eveneens uit Noorwegen. Daarbij denk je misschien niet gelijk aan moderne soul, doordrenkt van electronics en strakke syncopen en breaks. Toch is dat precies zoals Rohey klinkt. De vierkoppige energieke band staat centraal rond zangeres Rohey Talaah en zijn in eigen land inmiddels een begrip. Na het lovende ontvangst van hun album A Million Things (2017), bij onder meer de BBC, lijkt een internationale doorbraak een kwestie van tijd. Ondanks -wederom- het harde geluid-, oogt de groep als een geoliede machine, met Ivan Blomqvist (p), Kristan Jacobsen (b) en Henrik Lødøen (d). Frontvrouw Rohey trekt alle aandacht naar zich toe met haar Erykah Badu-achtige diepe en hoekige soulsound en overtuigende performance. Een sterke show, met ook ruimte voor uitbundige solofeatures bij de instrumentalisten. Het enthousiaste publiek gaat helemaal los naarmate het concert vordert en steeds ruiger wordt. En daar is Rohey zelf ook van onder de indruk. Mooie verrassing van een wat matige eerste avond.
Willie Colón
Willie Colón
Dat gold ook voor de salsa van ‘Nuyorican’ zanger/trombonist Willie Colón. Bij de eerste noten verdrong een deel van het publiek zich voor het podium om salsa te dansen. Voor wie vaker naar salsaconcerten gaat, zal deze old school salsa niet verrassend zijn. Het zag er zeer geroutineerd uit, alleen wanneer Colón met twee andere trombonisten en een saxofonist samenspeelde, steeg hij met zijn band boven zichzelf uit.
Maxwell
Het slotconcert van de avond wordt verzorgd door neo-soulheld Maxwell die als vervanger is gevonden voor de weer eens ziek, zwak en misselijke D’Angelo. ‘Ik ben op tijd!’ spreekt hij in fraai Nederlands, refererend aan een hopeloos vertraagde show van nu al een decennium geleden. Maar zijn geheugen laat hem verder wel in de steek. Meermaals spreekt hij van ‘Amsterdam’ en denkt dat hij daar zijn debuut maakte anno 1996. Maar dat jaar op North Sea Jazz was toch echt zijn allereerste aantreden hier. Leuk dus dat hij na al die jaren weer een terug is. Hij doet nu eens niet zijn strak geregisseerde soulshow maar improviseert er een beetje op los. En dat is kennelijk niet zijn sterkste kant. Voor de eerste rijen publiek is het een groot genoegen want hij charmeert dat het een lieve lust heeft, komt huggen en handjes schudden. Maar als je niet tot die paar tientallen gelukkigen behoort die vlak vooraan staan, kom je er als bezoeker een beetje bekaaid vanaf. ‘I’m 45 now and I don’t give a fuck.’ laat Max ergens halverwege weten en dat is precies de indruk die zijn halfbakken voorstelling maakt. Zijn zang is ok, maar niet meer dan dat, de liedjes doorgaans prima maar als geheel is het te veel los zand. Jammer.
Dat was het voor vandaag. We hebben heel wat uren geluisterd naar de meest uiteenlopende acts. Grote uitschieters waren er niet, maar Kika Sprangers en Gabriel Royal en Charles Lloyd hebben ons aangenaam verrast. We kijken uit naar morgen!
