Tijdens het pinksterweekend (18-20 mei) staat Nijmegen synoniem aan Music Meeting Festival. Met verrassende muzikale ontmoetingen tussen muzikanten van over de hele wereld. Jazzism sprak de Zuid-Afrikaanse zangeres Nomfusi in aanloop naar haar optreden in Nijmegen.
Nomfusi wordt geïnspireerd door de townships
De energieke Zuid-Afrikaanse zangeres Nomfusi brengt in haar muziek een kleurrijk scala aan genres samen: Zuid-Afrikaanse jazz, afro-soul, gospel en afropop. Haar krachtige stem zette ze al in op vier albums en als Miriam Makeba in de film Mandela, Long Walk To Freedom. De basis van dat alles ligt voor haar in de township waar ze opgroeide.
Vanuit Johannesburg vertelt Nomfusi Ngonyama via Zoom dat ze onder andere is opgegroeid met jazzmuziek. “Mijn muzikale moeder luisterde naar die muziek. En natuurlijk ben ik beïnvloed door de Zuid-Afrikaanse artiesten Hugh Masekela en Miriam Makeba. Misschien wordt hun muziek niet door iedereen gecategoriseerd als jazz, maar volgens mij speelden ze een zachtere, diepere vorm daarvan.” Nomfusi’s muziek is vooral geïnspireerd op de township waar ze vandaan komt. “In tijden van apartheid, toen witte mensen gescheiden leefden van zwarte mensen, werden de laatsten vooral gedwongen in townships te wonen. Daar was armoede en werkloosheid. Muziek hielp de zwarte bevolking hiermee te dealen en optimistisch te blijven. We groeiden er op met soul, jazz, reggae en Amerikaanse pop. De muziek uit de township klinkt daarom vrolijk en licht en de teksten zijn in de lokale straattaal. Ik gebruik die uitbundige melodieën en ritmes in mijn nummers.”
Maskandi
De Zuid-Afrikaanse zangeres schrijft zelf de meeste teksten voor haar werk. “Ik werk daarin ook samen met mijn broer Rithuli. Nadat ik een tekst heb geschreven, ga ik die zingen en kom zo tot de melodie voor de compositie – en werken die verder uit. Ook werk ik samen met een componist en zanger uit Tanzania en met gitarist Mark Williams. Ik sta open voor andere songwriters van buiten Zuid-Afrika, zoals Duitsland. Dat land beschouw ik als mijn tweede thuis.” Nomfusi zingt ook Engelstalige afropop en in traditionele stijlen. “In veel van mijn songs wordt de traditionele Maskandi-gitaar gespeeld. Dat is een zeer unieke manier van gitaar spelen uit de Xhosa- en de Zulu-traditie.”
“Muziek hielp de
zwarte bevolking optimistisch te blijven”
Gevraagd naar de invloed van Mahalia Jackson op haar gospelmuziek antwoordt ze: “Nee, ik ben niet beïnvloed door haar, het is een persoonlijke reis. Ik ging naar een christelijke school waar ik gospels leerde zingen en vervolgens ook in de kerk zong. Het was mijn manier van leven en daarom zing ik nog steeds gospelmuziek. Dat zeg ik ook over afro-soul en Afrikaanse muziek. Soulmuziek is gewoon bedoeld om de ziel te raken zodat je liefde of mooie herinneringen voelt. Het enige verschil met Amerikaanse gospel is dat ik in mijn eigen Xhosa-taal zing.”
Tekst: Rik van Boeckel | Foto: Emp Cyclone
