Begin jaren negentig kwam het Orchestra Jazz Siciliana wereldwijd in het nieuws met een spraakmakend productie met de muziek van Carla Bley. Sindsdien leek het stiller geworden rond het orkest, maar niets is minder waar. Elk jaar organiseert The Brassgroup Foundation eind juni en begin jullie in de hoofdstad Palermo een festival waar artiesten van topniveau voor worden uitgenodigd. Een verslag.
Tekst: Cyriel Pluimakers | Foto’s: Arturo Di Vita, Angela Bartolo
Uiteraard vormt het Orchestra Jazz Siciliana het hart van het evenement en daaromheen vinden er op tal van historische locaties optredens plaats tot in de late uurtjes. Dit in combinatie met het mooie weer, de nostalgische plekken en de Italiaanse gastvrijheid maakt festival geschikt voor een brede doelgroep. Niet alleen de locals maar ook de toeristen weten hun weg te vinden naar het Sicilia Jazz Festival.
Internationaal
Vorig jaar gaf hier onder meer het Jazz Orchestra of The Concertgebouw acte de présence met Trijntje Oosterhuis. Als tegenprestatie stond het Orchestra Jazz Siciliana op het Amersfoort Jazz Festival. Dit jaar vindt er geen uitwisselingsproject plaats maar heeft het orkest artiesten als Marcus Miller, Diane Schuur, Bob Mintzer, Gregory Porter, Dave Holland en The Manhattan Transfer uitgenodigd. Duidelijk is dat de Siciliaanse overheid flink wil investeren in dit bijzondere initiatief, dit om het festival internationaal op de kaart te zetten. Een aanzienlijk aandeel van het publiek is dan ook uit het buitenland afkomstig. Ook de internationale pers is ruimschoots vertegenwoordigd. Het is te prijzen dat de Siciliaanse overheid ruimschoots wil investeren in cultuur, een beeld dat in uitermate positieve zin afsteekt ten opzichte van ons kikkerlandje waar schraalhans meester is. Hulde aan de Italiaanse politici en organisatoren die zo hun nek durven uit te steken!
Weergaloos
Bassist Marcus Miller opent het festival op 23 juni voor het front van het oogverblindende Palazzo Steri, zo’n plek die het evenement meteen een meerwaarde geeft. Uiteraard zijn de weergoden ons goed gezind in het tropisch warme Palermo. Miller maakte ooit furore door zijn meer dan briljante samenwerking met de iconische Miles Davis en heeft sindsdien een stormachtige solocarrière doorgemaakt. Als bassist is hij niet alleen een virtuoos maar beschikt hij ook over een feilloos gevoel voor melodie en timing. Zijn baslijnen evenaren de improvisaties van een topgitarist en ondertussen heeft hij ook nog een weergaloze stage presence. Hij is simply the best op zijn instrument en stuwt het Orchestra Jazz Siciliana op tot grote hoogten. Onder leiding van dirigent Domenico Riina is er hard gewerkt om de arrangementen onder de knie te krijgen en niet alleen ondersteuning te bieden aan de basvirtuoos maar hem ook van repliek te bieden. Opvallend zijn de solobijdragen van trompettist Giacomo Tantillo en altsaxofonist Orazio Maugeri. Miller zet met het orkest het prachtige plein letterlijk in vuur en vlam en het publiek reageert met een ovationeel applaus. Uiteraard volgt er nog een stevige toegift, waarna de grootmeester afscheid neemt.
Sfeervol
Een dag later (24/6) treffen we in het Teatro Santa Cecilia trompettist Tantillo aan in een project opgedragen aan de trompetvernieuwers van weleer: Dizzy Gillespie, Clifford Brown, Freddie Hubbard en Woody Shaw. Vele inmiddels klassieke stukken passeren de revue en feilloos weet hij met zijn kwartet de essentie van hun muziek te vertalen naar de tijd van nu. ’s Avonds treedt het Orchestra Jazz Siciliana met een andere personele bezetting op in het Teatro di Verdura, een sfeervolle open lucht locatie in een groot park buiten het centrum van Palermo. De bekende Amerikaanse zangeres Diane Schuur is de solist en presenteert een programma vol standards en bewerkingen van popnummers. Vito Giordano is de dirigent. Er wordt vaardig gemusiceerd en Lennon & McCartney’s ‘Let It Be’ kan rekenen op een enthousiaste deelname door het aanwezige publiek. Ondertussen vinden er in het centrum optredens plaats op de meest prachtige historische locaties. Palermo ademt jazz!
Ontroerend
Op de derde dag van het festival (25/6) presenteert verteller Gianmichele Taormina aan het begin van de avond het programma ‘Dexter Gordon on the Moon’, gewijd aan de grote tenorsaxofonist die in zijn nadagen wereldroem oogstte met Bernard Tavernier’s film ‘ Round Midnight’. Bekende composities van Gordon’s Blue Note en Steeplechase albums passeren de revue. Tenorist Alessando Scibetta treedt in de voetsporen van de grote saxofonist.
Talent
Een van de grootste talenten afkomstig van het Amsterdams Conservatorium is de uit Brazilië afkomstige saxofonist en fluitist Lucas Figueiredo Santana is. Het getuigt van visie dat er op het Sicilia Jazz Festival ruimschoots plek voor hem is ingeruimd. Mochten we een dag eerder al even aanwezig zijn bij een repetitie van hem, nu krijgen we een optreden van hem met een Italiaans trio voorgeschoteld in het atrium van het Palazzo Steri. Terwijl de zonnestralen door het ‘open dak’ naar binnen priemen, speelt Santana met verve bekende standards en eigen stukken. Diep ontroerend is zijn aan George Floyd (1973-2020) opgedragen compositie ‘Dear George’, een in memoriam dat uitdrukking geeft aan het grote verdriet om zijn zinloze overlijden. Zijn gewelddadige dood was illustratief voor het meer dan eens racistische optreden van de Amerikaanse politie en kon rekenen op wereldwijde afschuw.
Internationaal
Tenorsaxofonist Bob Mintzer is dit keer de spil van het Orchestra Jazz Siciliana. Centraal staat met name de muziek van drummer en bandleider Buddy Rich, bij wie de carrière van de inmiddels 70-jarige Mintzer startte. Oud repertoire krijgt nieuwe glans en ook dit keer zorgt trompettist Tantillo voor solo’s die tot in de hemel rijken. Mintzer is in grote vorm en weet het publiek in het hart te raken met een mooie afwisseling van langzame en snellere nummers. Hoogtepunt is de uitvoering van de ontroerende ballad ‘Invitation’, waarin hij met zijn spel dieper dan diepgaat. Opmerkelijk is dat de bezetting van het orkest ook nu weer veel nieuwe gezichten kent: duidelijk is dat er vele Sicilianen bij de diverse gedaantes van dit orkest betrokken zijn. Het Orchestra Jazz Siciliana vormt een bijzonder en kwalitatief hoogstaand initiatief dat zeker internationaal de nodige aandacht verdient, net zoals de andere prachtige kwaliteiten van Sicilië: de gastvrijheid, het warme klimaat, het heerlijke eten, de zalige wijn en de prikkelende geur van sinaasappels en citroenen. Volgend jaar bestaat The Brassgroup Foundation vijftig jaar en dat belooft veel moois. Een spraakmakende jubileumeditie om nu al in de agenda te zetten: hou de periode van eind mei tot begin juni 2024 maar alvast vrij!
Sicilia Jazz Festival, 23 juni tot 2 juli 2023, Orchestra Jazz Siciliana & guests, diverse concerten op historische locaties.
Gezien: 23-6 Marcus Miller & Orchestra Jazz Siciliana (Palazzo Steri)
24-6: Giacomo Tantillo Quartet ((Real Teatro Santa Cecilia); Diane Schuur & Orchestra Jazz Siciliana (Teatro di Verdura)
25-6: Gianmichele Taormina racconta ‘Dexter Gordon on the Moon’ (Real Teatro Santa Cecilia); Luca Santana & Trio (Palazzo Steri); Bob Mintzer & Orchestra Jazz Siciliana (Teatro di Verdura)
-Cyriel Pluimakers is op uitnodiging van de Sicilian Region naar Palermo gereisd en heeft daar dit verslag gemaakt-
