Haar invloed is onontkoombaar, zei Barack Obama toen hij Diana Ross in 2016 de prestigieuze Medal Of Freedom Honor omhing. Ross was toen al bijna zestig jaar actief in de muziek. In 2021 verscheen met Thank You voor het eerst in twintig jaar een album met gloednieuwe muziek. De begeleidende tour brengt de Motown-legende deze zomer onder andere naar Glastonbury, Montreux en het North Sea Jazz Festival. Jazzism blikt op een aantal gebeurtenissen uit haar leven en omvangrijke carrière terug.
Tekst: Maartje Hoofs Foto:Rob Verhorst
In de smalle woonkamer met ramen die uitzicht hadden op een steeg, stonden een radio en een platenspeler. Meestal klonk uit een van de twee muziek, vertelt Diana Ross in haar autobiografie Secrets Of A Sparrow. Het gezin Ross hield van jazz en blues, zoals Ethel Waters, Bessie Smith en Ella Fitzgerald. Maar Etta James was haar eerste bron van inspiratie. “Ik hoorde een stem met zoveel diepte en kracht en stond er versteld van dat een jonge vrouw zoveel kracht en passie kon uitdragen.” Als meisje voert Ross James’ nummer Dance With Me, Henry regelmatig voor de spiegel uit. Over haar liefde voor jazz zegt ze: ‘Jazz straalt waardigheid uit. Dezelfde waardigheid die besloten ligt in mijn zwarte afkomst en die zo vanzelfsprekend aanwezig was in de ziel van mijn ouders.’
Bakstenen
Diana Ross (1944) werd als tweede kind in een gezin van zes geboren in een sfeerloos appartementencomplex in Detroit. ‘Het was een betonnen omgeving die naar urine rook.’ Het gezin Ross had niet veel, net als alle andere gezinnen in de buurt: ‘Iedereen was arm.’ Toch had Diana er een gelukkige jeugd. Terugkijkend noemt ze één gebeurtenis traumatisch. Twee van haar buurkinderen waren tijdens verstoppertje spelen in een op een veranda achtergelaten oude koelkast geklommen. De deur viel in het slot en terwijl de kinderen zich binnen verborgen hielden, vergat de rest ze. ‘Tegen de tijd dat ze gevonden werden, was het te laat.’ Het was Ross’ eerste ervaring met de dood. Ondanks dat ze niet bij direct het voorval betrokken was, maakte het diepe indruk op haar. Jaren later, vlak voor het appartementencomplex gesloopt werd, bezocht Ross haar geboorteflat nog een keer. Toen het complex eenmaal tegen de vlakte lag, ging ze nogmaals terug en nam een paar bakstenen mee. ‘Zomaar, als aandenken.’
The Primettes
Na hun eerste verhuizing binnen Detroit in 1955 kwam het gezin Ross in Belmont Street terecht. In die buurt woonde de tiener William Robinson. Hij had onder de naam Smokey Robinson (1940) een hit met Got A Job. Ross was nog jong, maar zag in Robinsons carrière iets dat zij ook wilde. ‘Als hij het kon, zou het mij ook lukken.’ Wegens gezinsuitbreiding betrok de familie Ross in 1958 een appartement in de Brewster Housing Projects. Hoewel de Brewster Projects nu als een achterbuurt wordt gezien, was dat toen nog niet het geval. Het was een sociaal woningbouwproject waar bewoners naar elkaar omkeken. Mary Wilson (1944-2021) en Florence Ballard (1943-1976) woonden er ook. Nadat zij en Ross in 1959 vrienden werden, vormden ze The Primettes. Dit tot ongenoegen van Ross’ vader, die liever zag dat zijn veertienjarige dochter haar tijd aan school besteedde, zodat ze naar de universiteit kon. The Primettes kwamen maar niet van de grond en dus besloot Ross om oud-buurtgenoot Smokey Robinson te vragen of hij een auditie bij Berry Gordy van Motown Records kon regelen.
Je las een deel van een uitgebreid coverprofiel over Diana Ross. Het volledige profiel vind je in Jazzism nummer 3-2022. Klik hier voor het magazine.
