Toonaangevend gitarist, componist en arrangeur Bill Frisell oefent nog dagelijks op zijn gitaar. “Het is onmogelijk om in een mensenleven alles te ontdekken dat de gitaar te bieden heeft.”
Tekst: Maartje Hoofs
Bill Frisell (1951) is al decennialang een van de meest toonaangevende Amerikaanse jazzgitaristen. Hij staat bekend om zijn veelzijdigheid en het gebruik van het pedalboard. Zijn professionele carrière duurt inmiddels meer dan veertig jaar. In die tijd maakte hij veertig albums en werkte hij samen met ontelbaar veel muzikanten, waaronder John Scofield, Elvis Costello, Ginger Baker, Van Dyke Parks, Bono en Vic Chesnut. Het Amerikaanse magazine The New Yorker scheef ooit dat Frisell gitaar speelt zoals Miles Davis trompet speelde. Als Jazzism hem in Tilburg spreekt, blijkt hij een zeer bescheiden gesprekspartner.
Oneindig veel mogelijkheden
Het is een zonnige zaterdagmiddag, begin oktober 2021. Jazzpodium Paradox is klaar voor de komst van de gitarist. Zijn trio zal hier vanavond twee shows achter elkaar spelen. Veel later dan gepland stormt tourmanager Claudia Paradox binnen. Stilletjes in haar gevolg: Bill Frisell, Thomas Morgan (bas) en Rudy Royston (drums). Er wordt snel begonnen met het opbouwen van de set. ‘Laten we het interview meteen doen, ik heb een paar minuten tijd,’ zegt Frisell zacht. Hij praat bedachtzaam, haast verlegen. Het is geen tour zonder obstakels geweest, resumeert Frisell. ‘We begonnen in juli, maar de tour werd onderbroken. Het zo’n ongelofelijke opluchting om nu weer te kunnen spelen.’ Hij merkt aan het publiek in de zaal dat er nog wat spanning heerst. ‘Veel mensen zijn voor het eerst weer bij een liveshow. Op het podium voelen we die spanning, maar ook veel vreugde en dat slaat over op ons.’ Hij is blij dat hij weer een persoonlijk interview kan doen. ‘Ik werd helemaal gek van dat scherm.’
Afhankelijk van de gitaar
In het verplicht thuisblijven, zag hij in eerste instantie geen grote opgave. ‘Dan kan ik de hele dag op mijn gitaar oefenen, dacht ik. Maar ik realiseer me nu hoe afhankelijk ik van de gitaar ben. Dat is best eng. Voor mij draait muziek om spelen met en voor mensen. Dat is voor mij een van de essentiële dingen van muziek. Ik besef des te meer hoeveel ik van de gitaar houd en hoe graag ik erop speel. Ik raak er nooit, echt nooit op uitgekeken.’ Frisell ontdekt nog dagelijks nieuwe dingen aan de gitaar. ‘Als je een gitaar vasthebt, heb je iets met oneindig veel mogelijkheden in je handen. Het is onmogelijk om in een mensenleven alles te ontdekken dat de gitaar te bieden heeft. Toen ik jong was, dacht ik dat als ik elke dag repeteerde er een moment zou komen dat ik alles begreep. Maar lang geleden heb ik geconcludeerd dat dat nooit gaat gebeuren.’ Serieus: ‘Mensen die zeggen dat ze muziek volledig begrijpen, verkopen onzin. Dat is onmogelijk. Muziek kan overweldigend zijn, maar als je dat accepteert, kun je er volledig in opgaan.’
Deze tekst is een deel van het interview met Bill Frisell dat in Jazzism nummer 6-2021 stond.
Foto: Monica Jane Frisell