In het idyllische Kristiansand, -het puntje van zuidelijk Noorwegen-, staat het eerste weekend van september in het teken van Punkt Festival. Jazzism doet drie dagen verslag van het baanbrekende en unieke kleinschalige event waarbij elektronische jazz en live sampling centraal staan. Van ambient en minimalistisch tot experimenteel en uitbundig.
Tekst en foto’s: Angelique van Os
Dag 1 – Punkt, één grote familie
Het geesteskind van klankkunstenaars, live samplers/remixers en producers Jan Bang en Erik Honoré viert dit jaar de 17e editie. Vanwege corona is de omvang van het festival van circa 700 bezoekers per dag gereduceerd naar 200 en beslaat de programmering louter uit Noorse artiesten. Dat is helemaal geen straf, want Noorwegen bulkt van de kwaliteit.
De gemoedelijke sfeer valt direct op. Alsof je een groot familiefeest betreedt. Bang en Honoré lopen zelf ontspannen tussen de mensen, die op een binnenplaatsje wachten bij Blå Kors. Vroeger was dit een oude paardenstal, daarna een kerk en nu fungeert het als een soort sociale werkplaats.
Vreemde setting
Als de deuren opengaan, komen we via een paar smalle gangetjes uit in soort mix van een theaterzaaltje en een kerk. Een groot schilderij van Jezus pronkt midden boven het podium, rechts lijken de personages van het Laatste Avondmaal vanachter de drums te waken over de uitbundige instrumentatie op het podium. Het is een wat vreemde setting, maar dat zet gelijk de toon van dit eigenzinnige festival.
25 jaar Jazzland
Het openingsconcert is een eerbetoon aan het label Jazzland, dat zijn 25-jarig jubileum viert. Jazzland is opgericht door Bugge Wesseltoft die in zijn begintijd veel heeft gehad aan Bang en diens innovatieve live sampling. Wesseltoft kon zelf niet aanwezig zijn, maar cureert het openingsconcert van Punkt. Het is een bont gezelschap, met uiteraard allen artiesten van het label. Håkon Kornstad (s), Harpreet Bansal (v), Sanskriti Shrestha (tabla), Lilja (g), Audun Erlien (b) en Veslemøy Naversen (d).
De zeskoppige groep tast elkaar de eerste tien minuten een beetje af door gefragmenteerde solo’s te spelen. Alles wat op het podium gebeurt lijkt geïmproviseerd. Structuren lijken te ontbreken, en toch weten de musici elkaar uiteindelijk steeds te vinden.
Opperste concentratie
In het tweede stuk start Kornstad met een repeterende melodie op sopraansaxofoon, die hij mixt met zijn loopstation. Bansal op viool neemt de ruimte over met haar prachtige warme en volle klank. Bijzonder om te zien hoeveel ruimte de musici elkaar geven. Het is doodstil in de zaal. Iedereen luistert met opperste concentratie.
Noors meets East
Langzaam voegt de band zich toe en ontvouwt zich een ontmoeting van verschillende werelden. Noors meets East, vanwege de Indiase roots van Bansal en Nepalese achtergrond van Sanskriti. Ondertussen neemt Tortusa (John Derek Bishop) alles live op en maakt er een remix van die na afloop te horen zal zijn.
Protégés
Opvallend zijn de twee jonge gezichten, Lilja op gitaar en Veslemøy Naversen op drums, beiden protégés van Wesseltoft. Beide dames hebben ondanks hun jonge leeftijd al behoorlijk wat indrukwekkende samenwerkingen op hun naam staan en over de hele wereld getourd.
Verrassingen
Terug naar het concert. De muziek is niet altijd interessant, soms kabbelt het wat te lang door en is er te weinig samenspel, terwijl op andere momenten er juist sterke interactie is. Op zich is dat niet vreemd, want de kans is groot dat de musici nog niet eerder in deze setting samenspeelden.
Wel zit het concert vol verrassingen. Zo begint Kornstad onder een pulserend ritme plotseling als een operazanger te zingen met een hoge falsetstem. Jammer is wel dat er geen enkel contact is met het publiek.
Live mixer Tortusa
Wanneer het concert is afgelopen en de artiesten uit de zaal zijn verdwenen, neemt live mixer Tortusa het gelijk over. Het live remixen maakt Punkt nog altijd een uniek festival omdat deze behendigheid centraal staat en luisteraars onderdeel uitmaken van een eenmalig optreden.
Tortusa weet zijn eigen draai te geven aan alle partijen, door soundscapes van ruis, water, beats en andere geluiden toe te voegen. Sommige stukken zijn herkenbaar van het concert, dan weer produceert hij totaal iets nieuws. Constant draait hij aan de knoppen. Live mixen lijkt multitasken met sound. Een pittige bezigheid, want een keer verkeerd draaien en alles valt uit elkaar. Het is wel statisch om naar te kijken. Sommige luisteraars doen daarom hun ogen dicht of om nog beter in de sfeer te komen van deze muzikale trip.
